Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI
ZłotoAmerykiprekolumbijskiej
przytymzarysowująsiędwawielkieobszarykulturoweozróż-
nicowanychtechnikachmetalurgicznych.Pierwszyznichobej-
mujeAndyŚrodkoweorazczęśćAndówPółnocnych,gdzie
najczęściejstosowanowyklepywanielubformowanieprzed-
miotówzmetalowychblach.Nadrugim,rozciągającymsięod
KolumbiipoMezoamerykę,przeważniewytwarzanoobiekty
przezodlewaniezform.
Pozyskiwaniemetaliiważniejszemetodyobróbki
WprzeciwieństwiedometalurgiiStaregoŚwiata,metalurgia
cywilizacjiprekolumbijskichbazowałagłównienaobróbcezło-
taisrebra.Tylkowpewnychenklawachkulturowych,jakpołu-
dniowePeru,pograniczePeruzBoliwią,ArgentynąiChile,
atakżewMezoameryce,metalurgiabyłabardziejukierunko-
wananaobróbkęmiedzi.Rozklepywaniejejnazimnoipo-
sługiwaniesięprostymi,kamiennyminarzędziamibyłodla
większościkulturamerykańskichpierwszymkrokiemwzakre-
siemetalurgii.Takiepoczątkitechnologiiobróbkimetaliwi-
dzimynaprzykładnanajstarszychzłotychzabytkachPeru
(zJiskayrumoko,ok.2100-1900p.n.e.),doktórychwykonania
wystarczyłyznalezionesamorodkizłota,kamiennekowadło
ikamiennetłuczki.
Od1tysiącleciap.n.e.następujązauważalnezmianyzarów-
nowtechnologiiobróbki,jakiczęstotliwościużyciaróżnych
metali.DlaregionuAndówŚrodkowychnajwiększywkład
wrozwinięciebardziejzaawansowanychtechnikmetalurgicz-
nychmiałakulturaChavinzpółnocnegoPeru-towśródzna-
leziskzniązwiązanychzwiększasięznacznieliczbazłotych
przedmiotów.Jednakżedopierowokresiepóźniejszym,tj.wcza-
siemiędzy200rokiemp.n.e.a600rokiemn.e.(pierwszyokres
przejściowy),gdynastępujerozkwitkulturregionalnychwy-
brzeżaPeru,północnegoChileiEkwadoru,bardzointensywnie
rozwijająsięróżnorodnetechnikimetalurgiczne.Wtymczasie
północnePerunadalpozostajegłównieprzyobróbcezłota,ale
napołudniu,naboliwijskimAltiplano,atakżewpółnocnej
ArgentynieiwpółnocnymChile(SanPedrodeAtacama),
