Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
KrzysztofBroński
Galicji,tzw.okręgtarnopolski.Traktatwiedeński(austriacko-rosyjski)z1815r.
przywróciłAustriiokręgtarnopolski.Krakówzokręgiemogłoszononakongresie
wiedeńskimWolnymMiastempodprotektoratemRosji,PrusiAustrii.Przezdługi
czaswładzeaustriackietraktowałyGalicjęjakozdobyczwojennąinabytekprzej-
ściowy,poszukującmożliwościwymianytejprowincjinajakiśobszar,naktórym
byAustriibardziejzależało.NakongresiewiedeńskimAustriapodjęłazobo-
wiązanie,żejejpolscypoddaniotrzymająwłasnąreprezentacjęorazinstytucje,
którezapewniązachowanieichnarodowości,wgranicachswobodnegouznania
monarchy,rządaustriackizłamałjednakswojeobietnice.Nastąpiłbowiem
wGalicjiokresrządówpolicyjnych,tłumieniakulturynarodowejiswobodnej
myśliprzezcenzuręorazintensywnejgermanizacji.
Galicjabyłaregionemwieloetnicznymiwieloreligijnym.Wzachodniejczęści
GalicjizdecydowanąwiększośćstanowiliPolacy,wewschodniejczęściprzewa-
żała–itogłówniewewsiach–ludnośćruskawyznaniaunickiego.Wmiastach
większośćstanowiliPolacylubŻydzi.PowzględemgospodarczymGalicjabyła
krajemubogichwsiiwieludrobnychmiasteczek,dostatnichdworówszlacheckich
inielicznychrezydencjimagnackich.
PokongresiewiedeńskimwładzeaustriackiedążyłydozespoleniaGalicji
zcałościąmonarchii.PołożeniegeograficzneGalicjiopartejopółnocnestoki
KarpatorazpołączonejWisłąijejdorzeczemzMorzemBałtyckimwskazywało,
żeregiontenbyłnaturalniepowiązanyzziemiamileżącyminapółnocodniego.
ZerwaniewielowiekowegozwiązkutegoobszaruzPolskąisztuczneprzyłączenie
godomonarchiihabsburskiejobejmującejkrajebasenudunajskiegostworzyło
sztucznągranicęmiędzypaństwamizaborczymi.Wprawdzietraktatemwiedeń-
skimz1815r.zobowiązanorządypaństwzaborczychdozapewnieniadzielnicom
ziempolskichułatwieńwewzajemnychstosunkachgospodarczychikomuni-
kacyjnych,jednakkonwencjezawartepomiędzyAustriąaPrusamiw1818r.
ustanowiłygranicecelnenaziemiachpolskich.WnastępstwietegoWisła
utraciławznacznymstopniufunkcjeszlakuhandlowegoicentralnegosystemu
rzecznego,integrującegokształtującysięrynekwewnętrzny.Drenażfinansowy
hamowałprocesgromadzeniarodzimychkapitałów.Peryferyjnepołożenie
Galicjiwzględemresztyobszarówpaństwaaustriackiegoniezachęcałoobcych
inwestorów,aświadomośćzagrożeniazestronyRosjiczyniłaztychziemobszar
podwyższonegoryzyka.
DointratnychgałęzigospodarkiprzypadłychAustriiwwynikurozbioru
należałykopalniesoliwWieliczceiBochni.TadalekaodWiedniaprowincja,
źródłopozyskiwaniarekrutówaustriackiejarmii,mogłarównieżbyćjednymze
spichlerzypaństwa.DlategowładzecentralnewWiedniulansowałypogląd,że
podstawągospodarkiGalicjipowinienbyćnieprzemysł,leczkwitnącerolnictwo.
