Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
kontekstachkulturowych.Jakwiadomo,byłtopodstawowy
błądbadaczyposługującychsięmetodątzw.wczuwaniasię34.
Stądteżintuicyjneinterpretacje,którewpostępowaniuna-
ukowymprzekształcanewhipotezy,musząbyćpoddane
naukowejweryfikacji.Wpostępowaniutym„każdyaspekt
przedmiotujestanalizowanyjakbyosobno,alewtakisposób,
żewynikijednejanalizyzostająskontrolowanezwynikami
pozostałychanaliz.Wtensposóbposzczególneaspektydane-
goprzedmiotuwzajemniesięoświetlająiweryfikują”35.
Przedstawionatuprocedurabadawczaumożliwiabadanie
zbieractwaksiążkijakozjawiskadynamicznego,wyjaśnianie
ewolucjijegoformorazgenezyjegonowychpostaci.Nadaje
ówgłębszywymiarbadaniombibliologicznym,któregozawsze
szukamywdociekaniachnadzjawiskamikultury.
Zbieractwoksiążekmożemytraktowaćjakołańcuchprze-
mian,wktórymformydawne,tracąceswąfunkcjonalność,
niespójneznowymiprądamiżyciaumysłowego,zastę-
powaneprzezinne.Kolekcjepiękniewydanychklasyków,
zachodnioeuropejskiejgrafiki,kolekcjegemm,kamei,rzym-
skichmonet,charakterystycznedlaoświeceniowychkolekcji
bibliotecznychwnastępnejepocezostały„zastąpione”lub
uzupełnioneprzezkolekcjedrukówiczęstomałoefektownych
pamiątekhistorycznychowartościdokumentacyjnej.Piękne
rycinydawnychmistrzówcenionejakoilustracjadodziełhis-
torycznychdopierowXXwiekuzyskająnajwiększeuznanie
jakowyrazartystycznegokunsztu.Zmianakryteriówwarto-
ścipowodujewięcpojawieniesięodmiennychkodówselekcji,
przekształceniedawnychtypówkolekcjizgodnieznowymi
wzoramipostępowania.
Sądzę,żeprzedstawionapowyżejprocedurabadawczaczy-
nizadośćodczuwanejprzezhistorykówpotrzebiedotarciado
głębszychsensówbadanychzjawiskiprecyzyjnegoopisukul-
turyksiążkiwszerokimspołecznymkontekście.
34ProblemtenprzedstawiaC.Levi-StrausswAntropologiistruktu-
ralnej,przeł.K.Pomian,Warszawa1970,s.462–467.
35S.Balbus,PropozycjemetodologiczneBachtinaiichteoretyczne
konteksty,w:M.Bachtin,TwórczośćFranciszkaRabelais’goakulturalu-
dowaśredniowieczairenesansu,przeł.A.iA.Goreniowie,Kraków1975,
s.12–13.