Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Odpowiedzialnośćrepresyjnaaodpowiedzialnośćadministracyjno-karna
Wskazujesięjednak,żenabieraonaszczególnegoznaczeniawtedy,gdy
przepisywiążąskutkidotyczącezakresunaprawieniaszkodyzkwalifikowa-
nymipostaciamiwinyjejsprawcy81.Dotyczytotychprzypadkówodpowie-
dzialności,wktórychregułąjestodpowiedzialnośćograniczona.Nawet
wówczasdominujejednakfunkcjakompensacyjna,gdyżodszkodowanie
niemożeprzewyższaćwysokościponiesionejszkody.Zkoleifunkcjępre-
wencyjnąodpowiedzialnościodszkodowawczejuzasadniasięwtensposób,
żedolegliwośćwynikającaztejodpowiedzialnościoddziałujenaspołeczeń-
stwo,skłaniającdoprzyjmowaniapostawzapobiegającychpowstaniu
szkody82.Tafunkcjarealizowanajestprzezsamoobowiązywanienormdo-
tyczącychodpowiedzialnościodszkodowawczej.Ichstosowaniewzmacnia
siłęoddziaływaniatejfunkcji83.
Zkoleidominującąfunkcjąodpowiedzialnościkarnejjestfunkcjarepresyjna.
Najistotniejszymelementemdefinicjiprawakarnegojestbowiemkara84.
Częstojednakzamiastsformułowanianfunkcjarepresyjna”używasięwyra-
żeńnfunkcjakarząca”bądźnfunkcjasprawiedliwościowa”85.Takieokreślenie
tejfunkcjinawiązujejednakwwiększymstopniudocelukary.Posłużenie
sięterminemnrepresyjna”naokreśleniedominującejfunkcjiodpowiedzial-
nościkarnejusprawiedliwionejesttym,żeistotąkaryjestnsprawianie
człowiekowidolegliwości”86.WedługJ.Benthamakaran(...)niezależnieod
celówzawszepolegawswejistociewłaśnienawyrządzeniuszkody,co
81T.Dybowski(w:)Systemprawacywilnego,t.3,red.Z.Radwański,s.210.Autorjakoprzykład
podajem.in.art.777§1k.c.Zgodnieztymprzepisem:nZabagaż,którypodróżnyprzewozize
sobą,przewoźnikponosiodpowiedzialnośćtylkowtedy,gdyszkodawynikłazwinyumyślnej
lubrażącegoniedbalstwaprzewoźnika”.
82T.Dybowski(w:)Systemprawacywilnego,t.3,red.Z.Radwański,s.211.
83Wkonsekwencjiformułowanajestrównieżfunkcjaochronnatejodpowiedzialności[T.Dybowski
(w:)Systemprawacywilnego,t.3,red.Z.Radwański,s.212-213).Wzwiązkujednakztym,że
funkcjatajestpochodnąfunkcjiprewencyjnej,niebędzieonawyodrębnianatakżewrozważaniach
dotyczącychfunkcjiinnychrodzajówodpowiedzialności.
84A.Marek,Pojęcieprawakarnego...,s.3.
85Zob.A.Marek,Pojęcieprawakarnego...,s.3,10-11.Wprawdziezawartetamrozważaniadotyczą
funkcjiprawakarnego,alewprzeciwieństwiedoinnychdziedzinprawanagruncieprawakar-
negomożnaterozważaniaprzenieśćnagruntodpowiedzialności,gdyżwyróżnikiemprawa
karnegojestto,służyonorealizacjipaństwowegoprawakarania.Namarginesiezauważyć
należy,żetakieprzełożeniefunkcjiprawanafunkcjeodpowiedzialnościniejestmożliwena
gruncieprawaadministracyjnego,gdyżjesttodziedzinaowielebardziejzróżnicowana.
86M.Cieślak,Owęzłowychpojęciachzwiązanychzsensemkary,NP1969,nr2,s.196.
44