Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wprowadzenie
przestrzeni,ukazująspołeczeństwowudoskonalonejpostacilub
Dodwróconedogórynogami”,sąprzestrzeniamizasadniczonie-
realnymi.Natomiastheterotopie–miejscarzeczywiste,któresą
wyznaczanewrazzrozwojemspołeczeństwa,sączymśwrodzaju
kontr-miejsc,odzwierciedlająinneprzestrzenie,chociażsąich
zanegowaniem,sąmiejscamicałkowicieodmiennymi.Opisaćje
pozwalaheterotopologia,którauwzględniasześćzasad.Pierwsza
głosi,żeniemakultury,któranietworzyłabyheterotopii.Sądwie
podstawoweheterotopie:kryzysu(osobnemiejscaświęte,zaka-
zane,uprzywilejowane,zastrzeżonedlaokreślonychjednostek,
np.kobietciężarnych,starców)idewiacji,wktórychsytuowanesą
jednostkiozachowaniudewiacyjnymwstosunkudoprzeciętnego
czywobecwymaganejnormy(sanatoria,szpitalepsychiatryczne,
więzienia).Zasadadrugagłosi,żefunkcjaheterotopiizmieniasię
wczasie(cmentarzewśrodkumiastajakojegoczęśćinaobrze-
żachjakoDinnemiasto”).Zasadatrzeciainformuje,żeheterotopia
możewjednymrealnymmiejscuzestawiaćliczneprzestrzenie,
miejscazesobąniekompatybilne.Zasadaczwartazwracauwagę,
żeheterotopiesąpowiązanezwarstwamiczasu.Zgodniezpiątą
zasadąheterotopiezakładająsystemotwarciaizamknięcia,który
jednocześnieizolujejeiczyniprzepuszczalnymi.Wedleszóstej
regułyheterotopiepełniąfunkcjęwstosunkudopozostałejprze-
strzeni:albotworząprzestrzeńiluzji,któraodsłaniacałąrealną
przestrzeń,wszystkiemiejsca,międzyktórepodzielonejestludz-
kieżycie,jakojeszczebardziejzłudne,alboteżtworząprzestrzeń
takdoskonałą,żeniejestonailuzją,leczkompensacją33.
JeszczeinnespojrzenienaprzestrzeńproponujeMarcAugé,któ-
regointeresujepunktprzecięciapojęćtożsamościimiejscazako-
rzenienia34.Jednakwprzeciwieństwiedotradycyjnejantropologii,
któraprzyjmowała,żekulturywynikajązgeniusloci,atożsamość
oznaczastałyadres,zakorzenienie,francuskibadaczzajmujesię
nie-miejscami,czyliprzestrzeniamianonimowymi,takimijak
33Ibidem,s.117–125.
34M.Augé:Nie-miejsca.Wprowadzeniedoantropologiihipernowoczesności.
Przeł.R.Chymkowski,przedm.W.J.Burszta.Warszawa2010.
