Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
10GenezaZalewuWiślanego
ZW10-wzrostudziałuCyclotellaatomus.Obagatunkinależądoplanktonu
halofilnego.Ichwystępowaniemożewskazywaćnaprzelewysztormoweprzez
MierzejęWiślanąwokolicyKrynicyMorskiejiokresowywzrostzasolenianawet
wokolicyTolkmicka.Wczęścipółnocnejzbiornikaodnotowanopogorszenie
warunkówtroficznych.Świadczyotymzanikeutrafentówiwzrostfrekwencji
eu-mezotrafentówAmphorapediculus,Aneumastusminor,Cocconeisdisculus,C.neo-
thumensis,C.placentula,KarayeviacleveiiPseudostaurosirabrevistriata.Ospadkutrofii
świadczyrównieżobecnośćwokolicachKrynicyMorskiejiPiaskówgatunków
AmphorainariensisiDiploneisdomblitensis,należącychdooligotrafentów.
Zpoczątkiemchronozonysubatlantyckiej(2550-0kalBP)nastąpiływażne
zmianywZalewieWiślanym.Około2550kalBPwwarunkachwilgotnegokli-
matuzbiornikosiągnąłnajwiększewswejhistoriirozmiary(rys.1.9).Rozciągał
sięodGdańska,przezobszaryujśćWisłyijejdopływów,ażzaElbląg,dojeziora
Druznonapołudniu.Zjawiskowzrostupoziomuwódzbiornikówipowiększenie
ichrozmiarówjestczęstoobserwowanewewczesnymokresiesubatlantyckim
(Ralska-Jasiewiczowaiin.,1998).NiemniejwprzypadkuZalewuWiślanego
niemożnawykluczyćrolitzw.subatlantyckiejtransgresjiMorzaPost-Littorina
(WitakiJankowska,2005).WwynikustabilizacjipoziomuMorzaBałtyckiego
powstałanaMierzeiWiślanejdrugageneracjawydm,tzw.wydmyżółte,wokresie
2500-1500BP
,anastępnieokoło1000BPostatniageneracja,tzw.wydmybiałe
(Mojski,2000).
Napływwódotwartegozbiornikaobserwowanowpółnocnejczęścizbiornika.
WrdzeniachZW8iZW12odnotowanoobecnośćeuhalobówDiploneissmithii
var.smithii,Fallaciaforcipata,Nitzschiacompressavar.compressaimezohalobówFra-
gilariaatomus,F
.sopotensis,Nitzschialevidensisvar.salinarum,Opephoraguenter-grassii,
Planothidiumdelicatulum.Częśćztychgatunkówwystępujerównieżwrdzeniach
ZW1iZW10,coświadczyowpływiemorskichwódnaekosystemwczęści
południowejzbiornika.Wzrostfrekwencjimorskichibrakicznychokrzemek
wsubatlantyckichosadachzalewubyłopisanyprzezBogaczewicz-Adamczak
iMiotk(1985)orazKasprzycką(1999).Mniejszafrekwencjaokrzemeksłonolub-
nychwtymokresiewokolicachFromborkawynikaprawdopodobniezsąsiedztwa
strefyujściowejrzekiBauda.Owzrościepoziomuwódzalewuświadczywyraźny
wzrostfrekwencjiformplanktonowychAulacoseiragranulata,A.italica,Cyclostepha-
nosdubius,Stephanodiscusmedius,S.neoastraeaiS.rotulawewszystkichbadanych
rdzeniach.Szczególnieinteresującywydajesięczęstoobserwowanywtymczasie
wrdzeniuZW1wzrostfrekwencjigatunkuStephanodiscusparvus,typowegodla
wódowysokiejtrofiiisaprobii.Jegoobecnośćwpołudniowo-zachodniejczęści
zalewumożebyćwynikiemaktywnościantropogenicznej.Badaniaarcheologiczne
wskazują,żezachodniaipółnocnaczęśćWzniesieniaElbląskiegobyłazasiedlona
odpoczątkusubatlantykuzmaksimumwokresach2500-2200i2000-1500BP
(Kasprzycka,1999).
WpływgospodarczejdziałalnościczłowiekanawarunkiekologiczneZalewu
Wiślanegoistotniewzrósłwśredniowieczu(Starkel,2001).Wylesianieobszarów
