Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprowadzenie
15
dwikiemXII(1498-1515)iFranciszkiemI(1515-1547).Rywaliza-
cjadoprowadziław1494rokudowybuchuwojenfrancusko-habs-
burskichnaPółwyspieApenińskim,zakończonychklęskąkróla
FrancjiwbitwiepodPawiąw1525roku,adwalatapóźniejnawet
dozłupieniaRzymu(SaccodiRoma)przezwojskacesarzaKarolaV
(1519-1556).Niezwykleistotneznaczeniedlagospodarki,polityki
ikulturyEuropymiaływielkieodkryciageograficzne,którespowo-
dowałyprzeniesieniegłównegonurtuwymianyhandlowejzMorza
ŚródziemnegodoportówatlantyckichEuropyZachodniej.
NatychprzemianachwdużymstopniuskorzystałaPolska,któ-
rapozwycięskiejwojnietrzynastoletniejiuzyskaniudostępudo
morzamogłauczestniczyćwwielkimmiędzynarodowymobrocie
towarowym.PodkoniecXVwiekuwielonarodowościoweizróżni-
cowanewyznaniowopaństwopolskie,pozostającewuniizLitwą,
zajmowałoobszaropowierzchniok.1115000km2,naktórymżyło
ponad7000000mieszkańców.Donajlepiejrozwiniętychgospo-
darczodzielnicPolskinależaływówczasPrusyKrólewskie,którena
mocypokojutoruńskiegoz1466rokuzostaływydzielonezdawne-
goobszarupaństwakrzyżackiegoiprzyłączonedoKorony.Napo-
czątkuXVIwiekuziemieteliczyłyprawie400000mieszkańców,ale
odsetekludnościmiejskiejwporównaniuzinnymiterenamiKró-
lestwaPolskiegobyłznaczniewyższy.Niemaljednatrzeciaspołe-
czeństwategoregionużyławsilniezdominowanychprzezelement
niemieckimiastach,spośródktórychnajważniejszeznaczeniemia-
łyGdańskzok.30000mieszkańcóworazliczącewprzybliżeniu
po12000osóbElblągiToruń.Ośrodkitetworzyły,obokKrakowa
iPoznania,najważniejszecentrażyciakulturalnegoKrólestwa,aich
przedstawicielewchodziliwskładRadyPruskiej,sprawującejprak-
tycznierządywdzielnicy.Wiodącąrolęwtymczołowymorganie
ustrojowymPrusKrólewskichodgrywalijednakwielcywłaściciele
iposiadaczewysokichurzędówziemskich,tojestbiskupwarmiński
ichełmińskioraztrzejwojewodowie,podkomorzowieikasztelano-
wie.Tylkowcelupodjęciaważniejszychdecyzji,główniewspra-
