Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DawnaMałopolskatakżemiaładużowiększyzasięgoddzisiejszego
województwaotejsamejnazwie.Historyczniedzieliłasięonanadwieziemie
-krakowską(wktórejskładwchodziłarównieżCzęstochowa)orazsando-
mierską.Tadrugarozciągałasiędalekonapółnociwschód.Wgranicach
dzielnicymałopolskiejmieściłasięwięcrównieżziemiaradomska,kojarzo-
nadziśraczejzMazowszem.Małopolskąbyłytakżeterenynaprawymbrzegu
Wisły-niewielkieziemiestężyckaiłukowskaorazLubelszczyzna,wydzie-
lonajakowojewództwolubelskiewczasachKazimierzaJagiellończyka.Na
zachodnimpograniczuMałopolskileżąziemiasiewierskaorazoświęcim-
sko-zatorska,zachowująceswojąodrębnośćizwiązkizeŚląskiem.Obydwa
terytoriawchodziłypierwotniewskładGórnegoŚląska,wXVwiekutrafiły
jednakworbitępolskichwpływów,wiążącsięzMałopolską.W1443roku
biskupkrakowskiZbigniewOleśnickiodkupiłodWacławacieszyńskiego
ziemięsiewierską,abiskupikrakowscyzaczęliwkrótcenosićtytułksiążątsie-
wierskich.Wlatach40.XVwiekuzksięstwaoświęcimskiegowyodrębniło
sięksięstwozatorskie-obydwaobszarynaprzełomieXViXVIwiekutrafiły
wewładaniekrólówpolskich.
BardzorozdrobnioneMazowszetoskutekm.in.rozbiciadzielni-
cowego.Najstarszymrozłamemksięstwamazowieckiego-naksięstwo
czerskieipłockie-byłtendokonanyw1275rokuprzezsynówSiemowi-
taI.WXIVwiekuwydzielonotakżeksięstwowarszawskie.Wwynikukolej-
nychpodziałówdynastycznychwśródPiastówmazowieckichposzczególne
ziemie(oprócztrzechgłównychtakżerawska,sochaczewska,liwska,gosty-
nińska,wyszogrodzka,zawkrzeńska,ciechanowska,zakroczymska,makow-
ska,nurska,łomżyńskaiwiska)byływłączanedosamodzielnychksięstw.
Całośćprzyłączonodopaństwapolskiegopośmierciksięciamazowieckiego
JanuszaIIIw1526roku.
Dziśwsamymcentrumnaszegokrajuznajdujesięwojewództwołódz-
kie.Pamiętającjednakostosunkowoświeżym(boXIX-wiecznym)faktycz-
nymrodowodzieŁodzi,możnazapytać:jaknależynazywaćtenregionhi-
storyczny?WkońcunieleżyonaniwMałopolsce,aniwWielkopolsce,ani
naMazowszuczyKujawach.Niektórzyspecjaliściodgeografiihistorycznej
nazywajągoPolskąŚrodkową.Pomijającwcześniejszekrótkotrwałeepizo-
8