Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wędrującązcałymdobytkiem,ubogąrodzinę,doktórejprzypisanedialo-
gi.Wopozycjidotekstugłównegospisanegopołacinie,teDdymki”zapisane
wjęzykuangielskim.Jedenzchłopcówmówi:DSire,Ibearover-heavy”,czy-
lizwyczajniesięskarży,żemuzaciężko.Niemowlęciuniesionemuprzezojca
przypisanejestjedynie:DWawee”,czylinicinnegojakdziecięcegaworzenie.
Abyzrozumiećjakimsposobemtreścicałkowicieświeckie,arównież
częstoznaczniebardziejnieprzyzwoiteniżpowyższyprzykład,mogłysięzna-
leźćwmiejscumodlitwy,trzebaporzucićwspółczesnypunktwidzenia.Czło-
wiekśredniowiecznyrozumiałświatniecoinaczej.Sferysacrumiprofanum
częstołączyłyimieszałysięzesobąwwiekachśrednich.MichaelCamille,ba-
dającwpracyImageontheEdge:themarginsofmedievalartprzeplatającesięze
sobąwtejsztucetreścipobożneibezbożne,zauważapowszechnątendencję
budowaniaśredniowiecznejwizjiświatanazasadzienieustannegozestawia-
niaprzeciwieństw,ciągłejopozycjidobraizła,cnotyigrzechu.AlanzLille,
jednaznajwybitniejszychpostaciXIIw.,wutworzeDeplanctuNaturae(Skar-
gaNatury)rozwijamyśl,posługującsięspersonalizowanąalegoriąNatury,
którapełniwedługniegorolępośredniczkimiędzyBogiemaczłowiekiem.
Mimo,naśladujeonaBoga,czynitowsposóbniedoskonały,ponieważ
wyłączniedziełaBogadoskonałe.AlanzLilletwierdzitakże,żeczłowiek
stworzonyjestnawzórmakrokosmosu.Dokładnietaksamo,jakruchyplanet
przebiegająwkierunkuodwrotnymdoobrotówfirmamentu,takwsprzecz-
nościdosiebiepozostająludzkiezmysłyirozum,któreprowadzączłowieka
wdwóchróżnychkierunkach.Tenkonfliktrozumuizmysłówjestcelowy,
ajegozadaniemjeststawiaćczłowiekaprzedmoralnymiwyborami,tak,aby
mógłbyćzacośosądzonyinagrodzony.
Światdoczesnyiułomnyrozumianyjestwśredniowieczujakoantyteza
doskonałegoświataduchowego.Właśniedwoistośćwykorzystujeśrednio-
wiecznyhumor.Grzech,brzydota,wszelkiewypaczenia-wszystkotostaje
sięprzedmiotemówczesnegokomizmu.Uważano,żedobroiszlachetność
nierozerwalniezłączonezpięknemiharmonią.Komizmudopatrywanosię
wewszystkim,cowypaczoneiszpetne.Dlategoteżhumorśredniowieczny
jesttakmocnyiwyrazistywswoimprzekazie.Podobniejednakjakidziś,hu-
7