Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Celemtegorozdziałujestprzedstawienieramkoncepcyjnych,które
wdalszychczęściachksiążkizostanąwypełnioneanaliząempiryczną.Zarów-
nokonstruującteramy,jakiodwołującsiędonichprzyopisierzeczywistych
zjawisk,autorzyprzyjmująperspektywędługookresową,nawiązującdotrady-
cjiipodejściametodologicznegolonguedurée1.
Procesyludnościowe,któretematemniniejszegorozdziału,realizowa-
łysięirealizująwtrakciewielkiejzmianyspołecznej,którąsocjologowie-jest
tobowiemterminzzakresusocjologii-nazwalimodernizacją.Modernizację
rozumiemyjakofundamentalnązmianęstrukturalną,obejmującąwszystkie
dziedzinyżyciaspołecznego-niewahamysięzatemużywaćokreślenia„zmia-
nacywilizacyjna”-wwynikuktórejwyłoniłsięnowytypspołeczeństwa.Isto-
modernizacjijestprzejścieodjednegotypuspołeczeństwadodrugiego,od
typutradycyjnego(przednowoczesnego)donowoczesnego,dlategoistotne
jestokreśleniecechstrukturalnych,wedługktórychbędziemydefiniowaćiod-
różniać„wyjściowy”oraz„docelowy”dlategoprocesutypspołeczeństwa.
Niemamytumiejscanapogłębionąprezentacjęróżnychujęćmoderni-
zacji,poprzestaniemyzatemnaodwołaniusiędoklasykówsocjologii.Według
Émile’aDurkheima(1999)jestniąpostępującezróżnicowaniegrupspołecz-
nychirosnącypodziałpracywspołeczeństwie,towarzyszącezmianomwięzi
społecznych,charakteryzującychwspólnotęosolidarnościmechanicznej(me-
chanischeSolidarität)iorganicznej(organischeSolidarität);wedługFerdinanda
1Podejścielonguedurée(długietrwanie)wywodzisięzfrancuskiejszkołyhistorykówAnnales”i(wdużym
uproszczeniu)zakładaopisywanierzeczywistościspołecznejiaściwychdlaniejprocesówhistorycznych
wwymiarzecałościowym,zperspektywyróżnychnaukspołecznych,atakżeeksponowanieperspektywy
czasu,wktórejzachodzązmianystrukturalne,zwłaszczacywilizacyjne,operującejjednostkączasu,jaką
jestconajmniejstulecie(Braudel1999).
22