Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
delikatnenarządyochronićoduciskukrwi.Faktten,sprawdzony
łaskawie,namojeżądanie,zwielkądokładnością,przezprof.
DondersawUtrechcie,rzuca,jakpóźniejzobaczymy,dużoświatła
nawiększączęśćzpełnychznaczeniawyrazówtwarzy
odpowiadającychróżnymnaszymuczuciom.ZasługisirCh.Bella
sąniedostateczniecenioneprzezwieluzagranicznychpisarzy,anawet
zapominaneprzezinnych.Niektórzytylkouznaliistotnąwartośćjego
dzieła,itaknp.M.Lemoine5powiadasłusznie:„WksiążkęCh.Bella
powinienwczytywaćsiękażdy,ktochcezrozumiećmowęludzkiej
twarzy,zarównofilozofowie,jakiartyści,dlategoże,mimoswej
lekkiejformy,podpozoremestetycznejrozprawy,stanowionajeden
znajpiękniejszychpomnikównaukiozwiązkumiędzyfizycznym
aumysłowymstanemczłowieka”.
Zprzyczyn,którezarazpodamy,Ch.Bellnieusiłował
doprowadzićswychpoglądówtakdaleko,jakdalekozapomocą
logicznegorozumowaniadoprowadzićbysięonedały.Nieusiłuje
onwcaletłumaczyć,dlaczegorozmaitemięśniekurcząsiępod
wpływemrozmaitychuczuć,dlaczegonp.uosoby,któraczujebóllub
obawę,podnosząsięwewnętrznekońcebrwi,akącikiustkierują
kudołowi.
Wroku1807Moreauwydrukowałnowewydaniefizjonomiki
Lavatera6,doktóregoprzyłączyłwielewłasnychrozpraw,
zawierającychwyborneopisyruchówmięśnitwarzowychiwiele
innychcennychuwag.Niewieleświatłarzucaonjednaknafilozoficzną
stronęnaszegoprzedmiotu.Tamgdzienp.Moreaumówioakcie
marszczeniaczoła,tojestokurczeniusięmięśnianazwanegoprzez
francuskichautorówsourcilier(corrugatorsupercilii–mięsieńbrew
marszczący),powiadasłusznie:„taczynnośćmięśnimarszczących
brwijestjednymznajwybitniejszychobjawówwyrazuuczuć
przykrychlubnatężonych”.Adalejpowiada,żemięśniete,zewzględu
naswojeprzyczepienieipołożenie,służądo„ściskania,
