Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Multimedialnysubstrattechnologicznyspołeczeństwainformacyjnego...
15
torem,jestprocessamorefleksyjnejinterpretacjiznieokreślonymdystansem
czasowym4.Zwyzwanieminformacyjnymmusząsięzmierzyćwszystkiespo-
łeczeństwa,mającnauwadzemaksymalizowaniekorzyściekonomicznych,gos-
podarczych,społecznychikulturowych,jakichmogądostarczyćzastosowania
nowoczesnejtechniki.Niemożnateżpominąćznaczeniawłaściwejstrategii
promowaniaibudowaniaspołeczeństwainformacyjnego,abywporęelimino-
waćlubprzynajmniejminimalizowaćpojawiającesięnegatywneskutkiproce-
sówrozwojowychtransformacji.
Procesmodernizacji,jakkażdyprocesspołeczny,maswedeterminanty.Do
najważniejszychznichzaliczasiędeterminanty:ekonomiczne,psychokulturo-
weisocjokulturowe.Dodeterminantekonomicznychnależyprzedewszystkim
technika.Zmianyzachodzącewtymobszarzestanowiąźródłazmianwpozo-
stałychobszarach.Wtakimzwiązkudeterminantspołeczeństwainformacyjnego
możliwajestnieograniczonamodernizacjadziękisferzetechnologiiinformacyj-
no-komunikacyjnej.Determinantypsychokulturowe,zwaneinaczejosobowo-
ściowymi,dotycząinicjacjiwumysłachludzkichnowychpojęćzpunktuwi-
dzeniapsychologicznieiintelektualnieukształtowanejzmianyspołecznej.
Najistotniejsze,jeślichodzioosiągnięciemodernizacji,wświetletychdetermi-
nantjestzaimplementowaniewświadomościczłonkówspołeczeństwa(jeszcze
przedinformacyjnego)potrzebynowychosiągnięć(zpunktuwidzeniapsycho-
logiizaśpragnień).Nowoczesnaosobowość,jakzauważaM.S.Szczepański,
powstałaniezchęcizmianystatususpołecznego,leczzimperatywuwewnętrz-
negozadowoleniazwłasnychosiągnięć5.Determinantysocjokulturowe,
związanezesferaminormiwartości,określajązdychotomizowanązbiorowość
ludzkąjakowspólnotęświadomąlubnieświadomąswychwięzi.Trzebaza-
znaczyć,żewpływwartościspołeczno-kulturowychnamodernizacjęjeststo-
sunkowotrudnydouchwyceniawporównaniuzczynnikamiekonomicznym
ipolitycznym,coniepowinnoumniejszaćjegoznaczenia.Społeczeństwa
przedinformacyjneniezdolnedoprzyjęciakulturyspołeczeństwwysoko
rozwiniętych,jeżeliemanujeonatylkonakulturęczasuwolnego(zwłaszcza
rozrywkę).Przejęciekulturypracy,jakpiszeK.Krzysztofek,odgrywarolę
czynnikarozstrzygającegoorozwojuspołecznym,kształtowaniuosobowości,
pobudzaniukreatywnościjednostki,zaspokajaniupotrzebindywidualnych
izbiorowych6.Autortendodajerównież,żeprzesłanekmodernizacjinienależy
upatrywaćwsamychwartościachspołeczno-kulturowych,alewzmianietychże
wartości.Międzyrozwojemspołecznymazmianamiwartościzachodzidialek-
4Ibidem.
5Zob.M.S.SZCZEPAŃSKI:Modernizacja,rozwójzależny,rozwójendogennySocjologiczne
studiumteoriirozwojuspołecznego.Katowice1990.
6Zob.K.KRZYSZTOFEK:Szansespołeczeństwprzedinformacyjnych.W:Społeczeństwoinfor-
macyjneaspektytechniczne,społeczneipolityczne.Red.L.W.ZACHER.Lublin–Warszawa1992.