Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rejestrowaneprzezstanumysłulubuwaginakierowanejuprzednioprzez
nieświadomefantazje.Naprzykładniemowlękontaktującsięzpiersiąmatkinie
„znajduje”jejwrzeczywistościzewnętrznej,alejątam„odnajduje”,ponieważjuż
wcześniejwjegoumyśleistniałaideapiersi,któraurzeczywistniłasięzchwilą
spotkaniazpiersiąrealnąlubjejsubstytutem.
WszystkiewykładybyływygłaszaneispisaneztypowądlaFreudadociek-
liwością,pedanteriąidrobiazgowością.Zwracauwagęprostyiprzystępnyjęzyk
nawetwtedy,gdyzachodzikoniecznośćwprowadzenianowychpojęćteoretycz-
nych.NawetuważnalekturadokładnychwywodówiobserwacjiFreudanie
chroniprzedchęcią,aczasamiikoniecznością,powrotudoniektórychjegoidei.
Wydajesię,żeprzedwojennyjęzyktłumaczeniaWstępu...dobrzewprowadza
watmosferęwykładówwygłaszanychnaUniwersytecieWiedeńskimwlatach
1915–1917.Trzebajednakzwrócićuwagęnakilkapojęć,którewewspółczesnej
nomenklaturzepsychoanalitycznejlubnawetżargoniepsychoanalitykówtłumaczy
sięinaczej.
Przedewszystkimto,coautorzytłumaczeniaokreślająjakojaźń,wtejchwili
nazwalibyśmyego.NaprzykładwwykładzieXXVI,wktórymFreudmówi
opopędachseksualnychipopędachjaźni,tedrugiedzisiajokreślilibyśmyjako
popędyego.Jesttodośćważnerozróżnienie,którymFreudposługiwałsię
międzyinnymidlazrozumieniaproblemównarcyzmuiperwersji.Wskazywałna
to,żepopędyseksualnesąskierowanenaobiektyiszukająprzyjemności
wkontakciezinnymiludźmi,podczasgdypopędyego(samozachowawcze)jako
obiektprzyjmująsamegosiebie.Ichsamozachowawczycharakterniepolegana
chęciprzedłużeniagatunku,takjaktopotocznierozumiemy,aleodwrotnie–na
zachowywaniuenergiiiprzyjemnościdlasamegosiebie.Czytającwszystkie
wykładyWstępu...należyokreśleniejaźńzastępowaćokreśleniemegolubbardziej
popolsku–Ja.
WinnychmiejscachwskazaniaFreudanafilogenetycznepochodzeniewielu
ludzkichdyspozycjijestdookreślaneprzezautorówtłumaczeniajako„szczepowe”.
WoryginaleFreudowiwystarczyłowskazanie,żeróżnenaszereakcjelubwzory
rozwojowemającharakterfilogenetycznywznaczeniutypowyiwłaściwydla
wszystkichprzedstawicieligatunkuludzkiego.Obawiamsię,żedodawanie
określenia„szczepowy”sugerujejakąśmagicznąwartośćijestsprzecznezduchem
wywoduFreuda.
AutorzyprzekładutłumacząrównieżużywaneprzezFreudaokreślenie
podziałuumysłunaświadomość,przedświadomośćinieświadomośćjako
„topiczne”,podczasgdywspółcześnieokreślamytojakomodeltopograficzny.
Zatemokreślenia„topiczne”,„topiczny”powinnybyćczytanejako„topograficz-
ne”,„topograficzny”.Podobniesfery„erogenetyczne”współcześnienazywamy
10
