Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Podstawowepojęciachemiikoordynacyjnej
9
centralnego.Należądonichkryptandy,koronandy,katenandy,sepulkratyiinne.Wprzy-
szłościzwiązkite,podobniejakfulerydy(kompleksymetalizfulerenami)mogąmieć
olbrzymieznaczeniepraktyczne.
Innejeszczeważnekierunkirozwojuchemiikoordynacyjnejzwiązanesąm.in.zba-
daniamimechanizmówreakcji,magnetykami,półprzewodnikamimolekularnymi,foto-
chemiączypolimeramikoordynacyjnymi[1.10–1.13].Najważniejszeodkryciazwiąza-
nezchemiąkoordynacyjnązostałyprzedstawionewdodatkunakońcuksiążki(Suple-
mentS1).
1.2.Podstawowepojęciachemiikoordynacyjnej
1.2.1.Związekkompleksowy
Związekkompleksowy,zwanytakżezwiązkiemkoordynacyjnymlubpoprostukom-
pleksem,trudnojestzdefiniowaćjednoznacznie.Wniniejszympodręcznikuprzyjętona-
stępująceokreślenie:
Jednostkakoordynacyjnalubkompleksjesttozespółconajmniejjednegoato-
mucentralnegootoczonegoprzezbezpośrednioznimzwiązaneatomylubgrupy
atomówzwaneligandami.
Zależnieodsumyładunkówatomucentralnegoiotaczającychgoligandówkompleks
możebyćkationem—np.[Ag(NH3)2]
+,anionem—jak[Fe(CN)
6]31,lubcząstecz-
kąobojętną—np.[Ni(CO)4].Jednostkękoordynacyjnązaznaczasię,ujmującjejwzór
wnawiaskwadratowy.
Komplekszachowujeswąindywidualnośćnawetwroztworze,chociażmożeulegać
częściowejdysocjacji.Toodróżniakompleksyodsolipodwójnych.
Ogólnierolęrdzeniawkompleksiemogąodgrywaćzarównojonymetali,jakijony
niemetali(np.[SiF6]
21,[BH
4]1).Wwiększościprzypadkówatomemcentralnymjest
jednakatomlubjonmetalu.
1.2.2.Atomcentralny
Wzwiązkukompleksowymwyróżniasięatom,którytraktujesięjakocentralny.
Bardzoczęstojesttoatommetalu,choćniezawsze.Czasamiwzwiązkujestkilka
atomówcentralnych.Wpierwszymprzypadkujesttozwiązekjedno-(mono-),awdru-
gimwielo-(poli-)rdzeniowy(rys.1.3).Związekwielordzeniowymożezawieraćatomy
jednegometalubądźróżnychmetali.Nazywamytakiezwiązkihomo-lubheterordze-
niowymi.
