Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Rynekusług
23
•
dużymzróżnicowaniempopytuipodaży,
•
zróżnicowanąsubstytucyjnościąpopytuipodaży,
•
komplementarnościąpodażową,
•
małąmobilnościąpodażową.
Jednąznajczęściejpodkreślanychcechusługjestbrakichrzeczowegocharakteru.
,,Przywytwarzaniudóbrdziałalnośćprodukcyjnazostajeuprzedmiotowionawnowych
rzeczach(zużywanesurowceinarzędziasąprzekształcanewnowąpostaćfizyczną
—rzeczową),aprzyświadczeniuusługprodukcyjnych(np.remontachmaszyn)
zużywaneśrodkiprodukcji(surowce,narzędzia)uprzedmiotawiająsięwrzeczach,na
któreskierowanajestdziałalnośćusługowa’’
25
.Zatemwramachświadczeniausług
zużywanesąśrodkiprodukcji,któreulegająuprzedmiotowieniu,powodująctymsamym
zwiększeniedochodunarodowego.Działalnośćusługowajednakniemacharakteru
rzeczowego,gdyżniepolegaonanawytworzeniunowegoproduktumaterialnego.Nie
oznaczatojednak,iżusługicharakteryzująsięniematerialnością
26
.Określenieto,często
występującewliteraturzeprzedmiotu
27
,wydajesięzbytdalekoidące.Usługacoprawda
wymagaposłużeniasięwyposażeniemmaterialnym(np.komputeremwprzypadkuusług
informatycznych),alenieoznaczato,iżsamausługajestmaterialna
28
.Usługajestzatem
niematerialnajedyniewznaczeniunieuprzedmiotowienia,anajstosowniejszymokreś-
leniemtejcechyusługwydajesiębyćbrakichrzeczowejpostaci.
Niewystępowanierzeczowegocharakterudziałalnościusługowejpowoduje,iż
zachodzijednośćcodomiejsca,czasuiwielkościprodukcjiorazkonsumpcjiusług.Jestto
efektbrakusamodzielnejpostacirzeczowejwystępującejwprocesieświadczeniausługi.
Naprzykładniemożnawrestauracjiskonsumowaćwiększejilościposiłkuniżta,która
zostałaprzygotowana,czyteżprodukowaćikonsumowaćusługęfryzjerskąwróżnych
miejscach.
Konsekwencjąbrakurzeczowejpostaciusługorazjednościprodukcjiikonsumpcji
jestbrakmożliwościprodukowaniausługnazapas.Produkcjiusługniemożna
magazynować,ponieważnieistniejeonapozaprocesemusługowym.Wmomencie
zakończeniaprocesuświadczeniausługikończysięzarównoprocesjejprodukcji,jak
ikonsumpcji.Usługizanikajązarazpoichwyprodukowaniu.Konsekwencjąbraku
nagromadzeniausługdosprzedażyjestm.in.wybieranieprzezusługobiorcówkon-
trahentów,aniesamychusług.Zaufaniedousługodawcypowodujechęćkorzystania
zjegousług,gwarantujebowiemuzyskanieusługiopożądanejjakości.
25
Ibidem,s.32.
26
OudzialeelementówniematerialnychimaterialnychwusłudzepiszeT.LevittwpracyMarketing
IntangibleProductsandProductIntangibles,
,,HarvardBusinessReview’’1981,nr3,cyt.za:M.Pluta-
-Olearnik,Marketingusług.Idee—zastosowania,PWE,Warszawa1993,s.22.
27
Por.:A.Payne,op.cit.,s.21.WedługA.Payne’aistniejekontinuumkażdejzcharakterystycznych
cechusług.Jegozdaniemsąto:(1)niematerialność—usługisąwwiększościprzypadkówniezwiązane
zwytwarzaniemdóbrmaterialnych;(2)różnorodność—usługisąniejednolite,niestandardoweibardzo
urozmaicone;(3)nierozdzielność—usługisąświadczoneprzezusługodawcęijednocześniekonsumowane
przezklienta;(4)nietrwałość—niemamożliwościmagazynowaniausług.
28
Chociażnp.G.L.Shostackuważa,żenarynku,oprócztypowychdóbriusług,występująjeszcze
dwieinnekombinacjetychkategorii(por.M.Pluta-Olearnik,op.cit.,s.21–22).