Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Otym,jakopatnawidziłJagienkę,aJakubnienawidziłLei...
15
teżBogu,którysprawił,żeLeapowiłasyna(anastępniejeszczewielu
innych),Rachelazaś(przynajmniejczasowo)byłabezpłodna.Dalej
dośćpoplątanychJakubowychdziejówrodzinno-majątkowychniema
potrzebytuopowiadać.Ważnejestcoinnego.Otóżsłowonienawidził
znaczywtymkontekściepoprostutyle,żeJakubowiLeasięniezbyt
podobała.Ojakiejkolwiekwrogościczyzłychuczuciachniemożebyć
mowy,zbytmocnebyłobynawetpowiedzenie,żewcalemusięnie
podobała,przecieżwspółżyłzniąimieliwielusynów.
Kontekstów,wktórychnienawidzićodnosisiędostosunkówmię-
dzyludzkich,jestwśródcytatówzgromadzonychwSłownikustaropol-
skimwiele.Conajmniejwstosunkudoczęściznichmożnadokonać
podobnychinterpretacji,pokazując,żeuczucia,któreokreślają,mogą
mieścićsięnaskalimiędzymiłością,lubieniem,akceptacjąaniechę-
cią,odrzucenieminienawiściąwdzisiejszymsensie–oczywiściebli-
żejtegodrugiegokońca,niezawszejednakcałkowicieijednoznacz-
nienanim.Wdobiestaropolskiejnienawidzićjestsłowemoznaczeniu
ogólnym,którewkontekściemożeprzybieraćwyraźnieróżnepod
względemintensywnościznaczenia.Tendencjędoupraszczaniatego
stanurzeczyiodczytywaniaichprzezpryzmatwspółczesnychznaczeń
wzmacniato,żejużwXIVwiekujestsporoużyćsilnienacechowa-
nychnegatywnie,szczególniewtekstachreligijnych,wktórychpola-
ryzowanesądobroizłooraznatężenieuczuć(np.Hjiżmiłujegospo-
dzina,nienawidzizłego”).
Wzmacniająteżto,żeużyciarzeczownikasąbardziejjedno-
znacznepodwzględemwartościniżkontekstyzczasownikiem.
WSłownikustaropolskimopisanesączteryznaczenianienawiści,nie-
wielkieliczbycytatówprzyporządkowanesądodrugiego,trzeciego
iczwartego,odpowiednio:(2.)(lekceważenie,pogarda’;(3.)(prześla-
dowanie’oraz(4.)(zazdrość’.Najwięcejcytatówznajdziemypodzna-
czeniempierwszym(uczuciesilnejwrogościpołączonezewstrętem
izłością,odium,invidia’,ilustrujejem.in.fragmentzapowiedziJezusa
dotyczącejprześladowań:
