Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
I.Wpływczynnikówkulturowychnarozwójrachunkowości
księgowejwodmiennymkierunkuniżwkrajachkapitalistycznych-zamiast
ukierunkowanianapomiarwynikufinansowegomamydoczynieniazukierun-
kowaniemnakontrolęokreślanychcentralnieplanów,zwłaszczailościowych,
jakzakresprodukcji(Mućko,2009,s.35).
Systemprawnywpływanarachunkowośćijejsystemrównieżwielopłasz-
czyznowo.Ogólnierzeczbiorąc,możnawyróżnićkrajeoprawiestanowionym
izwyczajowym.Wkrajachoprawiestanowionymdominująprzepisyuchwalane
przezodpowiednieorganywładzypaństwowejidotyczytorównieżprawabilan-
sowego,podczasgdywkrajachoprawiezwyczajowymbezwzględnieobowiązu-
jąceprzepisyzawierająjedyniezasadniczenormyprawne(dotyczytorównież
prawabilansowego,któreniejestskodyfikowane,zwyjątkiemnajważniejszych
zasad).Wkrajachtych(sątogłównieWielkaBrytaniaiinnekrajeanglosaskie)
normyprawneopierająsięprzedewszystkimnaprecedensach,gdywkrajach
oprawiestanowionymsędziowiesąwniewielkimstopniuzwiązanipoprzednimi
precedensami(Mućko,2009,s.35).
Omówionepowyżejczynnikiśrodowiskowezwiązanezsystemempraw-
nymdanegokrajunawiązująjednocześniedokryteriumprocesustanowienia
regulacjirachunkowości.Biorącpoduwagęstopieńzaangażowaniapaństwa
iśrodowiskazawodowego(księgowych,biegłychrewidentów),możnaprzed-
stawićspektrummożliwości,odskrajnego-regulowaniarachunkowościprzez
organyadministracjipaństwowejwformieustawiwnajdrobniejszychszcze-
gółach,obligującegojednostkisprawozdawczedobezwzględnegoichprze-
strzegania-ażporegulowanierachunkowościprzezorganyniezależneod
władzpaństwowych(przedstawicieliśrodowiskbiznesowych,użytkowników
sprawozdańfinansowych,jakinwestorzyczyanalitycygiełdowi,orazksięgo-
wych,biegłychrewidentów),którewydająregulacjeostatusieniższymodprawa
stanowionego;regulacjetestanowiąwzorce,wytycznelubkatalogdobrych
praktykwzakresierachunkowości(Zabłocka,2001,s.17-18;Mućko,2009,
s.35-36;Hajduga,2011b,s.110-111;2011a,s.407).Generalnieimmniejsze
zaangażowaniepaństwawtymzakresie,tymwiększywpływorganizacjisamo-
rządowychczynawetjednosteknaregulacjęrachunkowości
9
(Mućko,2009,
s.36),copokazujerysunek1.
Regulacjeprawnemogązobowiązywaćksięgowychdoprowadzeniarachun-
kowościwzgodziezprzepisamiprawapodatkowegolubpozostawiaćdecyzje
wzakresieprzyjętejpolitykirachunkowościprzedsiębiorstwom(Mućko,2009,
s.35).Zatemkryteriumpodziałujestścisłośćzwiązkuprawapodatkowego
zprawembilansowym,którerównieżprzesądzaosystemierachunkowości
wdanymkraju.
9Naprzykładksięgowywfirmiedecydującyowyborzepolitykirachunkowości.
