Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26Rozdział1
grupiewymieniłnajistotniejszemateriały,którepowinnybyćpubli-
kowanejakopierwsze34.
Następnyzjazdmiałodbyćsięw1910r.,jednakkonkretneprzed-
sięwzięciaorganizacyjnepodjętodwalatapóźniejizwołaniezjazdu
doLwowazaplanowanodopierona1915r.
35
Wiosną1914r.powołano
komitetorganizacyjny,wydanoodezwęzjazdową,ułożonowstępny
programiustalonoterminobrad
36
,jednaknaprzeszkodziestanął
wybuchwojnyświatowej,któraprzerwaładziałalnośćnaukowąior-
ganizacyjną.Od1914r.prezesemTHbyłLudwikFinkel,któremu
przypisujesięwielkiezasługiwprzeprowadzeniuTHprzezlatawojny
ikolejne,kiedytrwaływalkiograniceodrodzonegopaństwa37.
Wojnarozproszyłaśrodowiskohistoryków,wpłynęłarównieżna
dośćniepewnąkondycjęTH.Dokwestiipowróconodopierowiosną
1920r.,jednakprzygotowaniaorganizacyjnedozjazduzaplanowanego
nawrzesień1920r.wWarszawie38wstrzymaławojnazbolszewicką
Rosją.
NależyzgodzićsięzAndrzejemTomczakiem,żewczasiepierw-
szychtrzechzjazdów„archiwiści(jeślinieuprawialijednocześnie
badańczystohistorycznych)niewielemielidopowiedzenia”
39
,jednak
nieulegawątpliwości,żedziękiuczestnictwuarchiwistówwspotka-
niachiodbywającymsiędyskusjomnaforachzjazdowychpolska
myślarchiwalnarodziłasięirozwijałanadługoprzedodzyskaniem
niepodległościw1918r.40
34S.Kutrzeba,WsprawiehistoriimiastwPolsce,w:tamże,s.1-3.
35E.Barwiński,TowarzystwoHistoryczne1901-1914,„KwartalnikHisto-
ryczny”1937,R.51,z.1-2,s.40.
36T.E.Modelski,TowarzystwoHistoryczne1914-1924,tamże,s.43.
37Tamże,s.73.
38ZjazdHistorykówPolskich,„KwartalnikHistoryczny”1919,R.33,s.224.
39A.Tomczak,Archiwistykainaukipomocniczehistoriinapowszechnychzjaz-
dachhistorykówpolskich,w:XIPZHP,s.14.
40
Z.Chmielewski,PolskamyślarchiwalnawXIXiXXwieku,Warszawa-Szcze-
cin1994,s.48-55.
