Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
WizytycesarskiewGalicjitojedenzciekawszych,choćdotejporybardzo
słabozbadanych,aspektówzhistoriiKrólestwaGalicjiiLodomerii.Jeston
otyleinteresujący,żepomimowielulat,jakieupłynęłyodśmiercicesarza
irozpadumonarchiiaustro-węgierskiej,postaćFranciszkaJózefaIwdalszym
ciągucieszysięolbrzymiąpopularnościąwśródmieszkańcówtejczęściziem
polskich.Wwielumieszkaniachirestauracjachdodziśspotkaćmożemyliczne
portretyorazwizerunkicesarza.Jegoinicjałyzdobiąulicemiast
1.Jakzauważa
StanisławZieliński,„Tylkojemu(ł)niewypominasięunaszaborówani
drobniejszychszachereksąsiedzkich.Rozgrzeszasię(ł)[go-M.O.]z«au-
striackiegogadania»iwszelkichczarno-żółtychniegodziwości.Mówisięonim
zżyczliwościąnależnąbogatymprzodkom,októrychwiadomo,żemielifelery
owakieisiakie,leczzostawilitakimajątek,żetylkocmokaćipomnażać”
2.
Wzwiązkuztymwartoprzyjrzećsiębliżejbiografiiprzedostatniegocesa-
rzaAustro-Węgier.Przyszedłonnaświat18VIII1830r.,jakopierwszezpię-
ciorgadzieciarcyksięciaFranciszkaKarolaiarcyksiężnejZofii,córkikróla
bawarskiegoMaksymilianaIWittelsbacha.Zracjiupośledzeniapanującego
wówczasFerdynandaIjużodnajmłodszychlatżyciaupatrywanownimprzy-
szłegonastępcętronu.Staranosięobdarzyćgojaknajlepszymwykształceniem.
Niebyłoonojednakkompletne.ZaważyłynatymwydarzeniaWiosnyLudów.
Wichwynikudotychczasowycesarz2XII1848r.zrzekłsiętronu.Równocze-
śnieznimuczyniłtorównieżjegomłodszybratarcyksiążęFranciszekKarol
itymsamymkoronacesarskaspoczęłanagłowiejegosyna,niespełnaosiemna-
stoletniegoFranciszkaJózefaI
3.Datatastanowiniejakopocząteknowejery
wdziejachwielonarodowegocesarstwaHabsburgów.Epoki,którąśmiałomo-
żemynazwaćerąFranciszkaJózefa.
Wczasiejegoblisko68-letniegopanowaniamonarchiaaustriacka,anastęp-
nieaustro-węgierskaprzeszłaolbrzymiąewolucję.Zpaństwaoświeconegoneo-
absolutyzmuprzeistoczyłasięwmonarchiękonstytucyjną.Zamieszkujące
narodyuzyskałyswobodyautonomiczne.Ichreprezentancizaczęliobejmować
najważniejszestanowiskapaństwowe.
1PrzykłademmożebyćtutajwiaduktkolejkowynaulicyLubiczwKrakowie,poktórego
obustronachznaleźćmożnazwieńczonekoronąinicjałycesarskie.
2S.Zieliński,Staruszekzlampasami,„NoweKsiążki”1979,nr4,s.36.
3S.Grodziski,FranciszekJózefI,Wrocław2006,s.40-53.
7