Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Windykacjanależnościwpraktyce
uregulowaniazobowiązań,ponieważkosztybiesiadowaniawgospodziebyły
wysokie.Dłużnikmógłrównieżudzielićwierzycielowizgodynapubliczne−
ustnelubpisemne−łajanie,czyliobrażanieobelżywymisłowami,wsytuacji
niewywiązaniasięzwarunkówipostanowieńumowy.Zwyczajtenobowiązywał
wśrodowiskurycerskim,gdziehonorstawianybyłnapierwszymmiejscu.Zo-
bowiązaniedłużnikawzględemwierzycielawygasało,jeżelizostałwystawiony
kwitpoświadczającydokonaniezapłaty.Zczasemzwyczajetezastępowano
innymiformamizabezpieczaniaumowy,takimijakzastaw,rękojmia,wadium
–byłytosumypieniężnepłaconenawypadeknieuregulowaniazobowiązań.
Określałjewładcaluburzędnikpaństwowy.
Czywiesz,że…
Wewczesnoprzemysłowej,kapitalistycznejEuropieorazwStanachZjedno-
czonychAmerykigospodarkaopierałasięwgłównejmierzenaeksploatacji
taniejsiłyroboczej.Większośćdłużnikówniemiałamajątku,zktóregowie-
rzycielmógłbyściągnąćnależności.Dlategowprzeszłościzadługitrafiałosię
dowięzienia.Zazwyczajdłużnikprzebywałwzakładziekarnymtakdługo,aż
bliscyspłacilicałejegozadłużenie.Prowadziłotodosytuacji,wktórejjedyny
żywicielrodzinyniemógłpracowaćnaspłatędługów,ajegożonaidziecinie
byływstanieoddaćwymaganejsumypieniędzy.DopieropodkoniecXIX
wiekuwEuropieiAmerycezniesionopowszechnąkaręwięzieniazadługi.
Wrazzrozwojemhandluipowstaniemgospodarkikapitalistycznejżycie
gospodarczezaczęłyregulowaćodpowiednieprzepisyikodeksy.WPolsce
korzystanozdorobkuinnychpaństw.WXIXwiekuwprowadzonokodeks
handlowyfrancuski,apóźniejniemiecki.Wtymokresiezaczętoprzywiązywać
wagędozapewnieniabezpieczeństwaobrotugospodarczegorównieżwskali
międzynarodowej.Obowiązywałyzasadaswobodyzawieraniaumóworazzasada
jawności,którazmuszałaprzedsiębiorcówdoprowadzeniasprawozdawczości.
Ogólnązasadąprawahandlowegobyłorównieżoddzieleniemajątkuprzed-
siębiorcyodmajątkuosobistego.Wtensposóbzaczęłofunkcjonowaćpojęcie
firmyjakoprzedsiębiorstwadziałającegonarynku.Wokresiemiędzywojen-
nym,wlatach30.XXwieku,kiedyPolskaodzyskałaniepodległość,zaczęły
powstawaćpierwszekodeksyregulująceżyciegospodarczekraju.Wczasach
współczesnychkodeksy,ustawy,przepisymiędzynarodowestojąnastrażypraw
chroniącychwszystkichuczestnikówobrotugospodarczego.
