Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Królewskiwizerunek
dodatkowouwypukla-monarchastajesięwcorazwiększymstopniujednym
zsymbolipaństwowych,ażebybyćsymbolemskutecznym,musibyćczęsto
iwyraźniewidoczny66.
Królmusiwięcnauczyćsięnietylkobyćsobą,aleteżprzekonującoodgrywać
przypisanąmurolę.PowracającydozdrowiaJerzyIIIodpowiadanakomplement,
żeterazDwydajesiębardziejbyćsobą”(youseemtobemorelikeyourself)mówiąc,
żebyłsobąprzezcałyczas,tylkoteraznauczyłsiębardziejwydawać.Znanaod
czasówSzekspiraprawda,żekoronabywadlanoszącegojąciężkimbrzemieniem,
pojawiasięprzefiltrowanaprzezsoczewkęfilmowejkameryidzisiejszejwraż-
liwości.Wumyślewładcyosobisteinklinacjetocząbójzjegopoczuciemobo-
wiązku,podtrzymującprzyżyciupopularnąlegendęoprzyrodzonymnieszczęściu
panujących.Wznaczącysposóbuzdrowienie-amożenaukaskuteczniejszego
dopasowywaniasiędospołecznychoczekiwań-odbywasięrównieżzapomocą
poddaniakrólaswoistejDterapiiwzrokiem”przezsurowegoidyscyplinującego
doktoraWillisa.Podjegosrogimspojrzeniemkrólzmuszonyjestskrupulatniej
kontrolowaćswojezachowanie;wrazzpowrotemzdrowiapsychicznegoodzy-
skujeonspołecznąpozycjęigodność,cowyrażasięmiędzyinnymisprzeciwem
wobecimpertynenckiegowpatrywaniasiędoktorawkrólewskimajestat.
JakzauważaJimLeach,togrubiańskiegapieniesiępodważaśredniowieczny
mitoświętościciałakrólajakoboskiegopomazańca67.Choroba,obnażającajego
wstydliwącielesność,zdajesiędowodzićdwoistościciaławładcy,należącego
jednocześniedoporządkufizycznegoisymbolicznego68.Przejściedonowoczesnej
monarchiipolegajednaknatym,żeprzenikliwywzroklekarza,traktowanyjako
wyjątkowenaruszenieprywatnościkrólaiczęśćterapii,zastępujeciągłaobec-
nośćwzrokupoddanych,nietylkopodziwiających,aleikrytycznieoceniających
życiewyższychsfer.Arystokracja,azwłaszczarodzinakrólewska,byłategocoraz
bardziejświadoma.Pomiędzyosiemnastymwiekiemawspółczesnościądokonała
sięwielkaprzemianawtraktowaniuprzezmożnychtegoświatastałejobecności
śledzącychichoczusferniższych.Służba,uważanawcześniejzaoczywistość
inieomalzaDżywemeble”,wciąguDdługiegoXIXwieku”(awięcwczasach
pomiędzyRewolucjąFrancuskąapierwsząwojnąświatową)byłacorazbardziej
traktowanajakouciążliwość,zktórejtrudnozrezygnować,aleiciężkojąznieść.
Chociażwepocewiktoriańskiejwzrosłailośćgospodarstwdomowych,mogących
pozwolićsobienazatrudnieniemieszkającychprzyrodziniesłużących,stosun-
kowaliczbaosóbzatrudnianychwjednymdomumalała,aichpracastawała
sięcorazbardziejniewidoczna.ŻycieDpodschodami”toczyłosiętak,abyjak
najmniejwchodzićwdrogępracodawcom.
Zdrugiejstrony,nawetwwymiarzewygląduzewnętrznego,highlifezaczynał
corazbardziejimitowaćnajbardziejprężnierozwijającąsięgrupęspołeczną,czyli
66J.Leach,BritishFilm.Cambridge:CambridgeUniversityPress,2004,s.211.
67Ibid.,s.210.Zob.też:E.Kantorowicz,TheKing’sTwoBodies:AStudyinMediaevalPolitical
Theology.Princeton,N.J.:PrincetonUniversityPress,1957.
68M.Homans,RoyalRepresentations.QueenVictoriaandBritishCulture1837-1876.Chicago
iLondyn:UniversityofChicagoPress,1998,s.xxix.
