Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gdańsku,Krakowie,Kielcach,Łodzi,Lublinie,Poznaniu,Radomiu,
Rzeszowie,SieradzuiSztumie.
Wieściipogłoskinatematzakładówkarnychorazich
wyglądzewnętrznyzapamiętanyprzypierwszej
styczności
Pierwszywzrokowykontaktzponurązabudowąwięziennąwyciskał
piętnonaświadomościskazanych,najczęściejniekorzystnie
oddziałującnaichwyobraźnię.Wszyscyci,którychtransportami
kolejowymiwwagonachwięziennychprzewiezionodoFordonu,
Inowrocławia,WronekiRawicza,mielijużstażwięzienny
wzakładachśledczych,rozsianychpocałymkraju.Doświadczyli
zatemżyciawięziennego,znaliwyglądzewnętrznyirozkład
wewnętrznyzakładówkarnych.Mieliteżokazjępoznaćzachowanie
kadryinaczelnikówwięzień.Zgrubszawięczdawalisobiesprawę
ztego,coczekaichzaszczelniezamkniętąbramąiwysokimmurem
wzmocnionymnaszczyciedrutemkolczastymlubostrąsiatką.
Kolejnymtestemnatemattego,coczekaskazanychwnastępnym
miejscuodosobnienia,byłaichpodróżdozakładukarnego.
NapoczątkuwładzeMBPdowoziływięźniówdozakładówkarnych
dużymitransportamikolejowymi,wspecjalniedotegocelu
przeznaczonychwagonach.Zuwaginapanującywnichścisk
itemperaturęskazanizwyczajowonazywalije„wekami”.
Naproblemtenwięcejświatłarzuciłjedenzwięźniów
przetransportowanydoWronek:„całyterenbyłobstawiony
wojskiemzbroniąskierowanąwnaszymkierunku.Terazkolejno
zdejmowanonamkajdankiipojedynczodoprowadzanonasdodrzwi
wagonu[...].Gdywcelibyłojużczterech,zatrzaśniętodrzwi,
zamkniętozasuwyizamkiizgaszonomałążarówkęoświetlającą
celę.Nareszciebyliśmy«usiebie»–normalniewceli.Tylkoszkopuł
wtym,żebyłonamtrochęciasno.Wzasadziecelkabyła
przeznaczonadladwóchosóbiznajdowałysięwniejnaprzeciw
siebiedwasiedzenia.Nakażdymznichmusieliśmyusiąśćwdwójkę,
dotykająckolanamisiedzącychnaprzeciw.Czuliśmysiętrochęjak
sardynkiwpuszce,jednakztąróżnicą,żetapuszkaznajdowałasię
wzamrażarce.Temperaturabyła«normalna»,toznaczytakajak
nazewnątrz,minusdwadzieściastopni”[20].Zbrakuwagonów-
więźniarek,wykorzystywanozwykłewagonytowarowe,najczęściej
bezodpowiedniegoprzygotowania.Zwróciłnatouwagęinny
więzień,któryrównieżdotarłdoWronek.„Załadowanonas
dobydlęcychwagonówzokratowanymikolczastymdrutem
okienkami.Wwagonachnapodłodzeleżałazmierzwionasłoma,
obficienasyconabydlęcymmoczem.Mogliśmysiępołożyć
