Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
MOWANIESTANDARDOWAWJĘZYKACHANGIELSKIMIPOLSKIM
Posłużyłsięwtymcelupojęciemizoglosy,którązdefiniowałjako
linięotaczającąterenycharakteryzującesięjakąśokreślonącechą
językową,oddzielającąjeodterenu,którytejcechyniewykazuje
56
0
ZaproponowaneprzezbadaczydialektówangielskichCham-
bersaiTrudgilla57iomówionepowyżej(wpunkciepoświęconym
zróżnicowaniuprzestrzennemuużytkownikówjęzykaangielskie-
go)rozróżnienienaizoglosyfonologiczne,morfologiczne,syntak-
tyczneileksykalneodpowiadawięcsystematyceizogloswjęzyku
polskimstworzonejprzezUrbańczyka,dlaktóregotoizofony
wprzypadkuzjawiskfonetycznych,izomorfydlazjawiskmor-
fologicznych,izosyntagmydlazjawiskskładniowychiizoleksy
dlazjawiskwyrazowych.
Przemianyspołeczno-gospodarcze,zachodzącerównieżpo
IIwojnieświatowej,wpłynęłynaosłabienieróżnicgwarowych
wPolsce.JakpiszeUrbańczyk,wpołowieXXwiekucoraztrud-
niejbyłoznaleźćgwarywolneodwpływówjęzykaogólnego580
Jesttostwierdzenieniezwykleistotnezpunktuwidzeniaanali-
zypodejmowanejwtymopracowaniu.Jeślibowiemprzyjmiemy,
żenastąpiłoujednoliceniejęzykowemieszkańcówPolski,dialekt
wujęciuDejnyprzypomnijmy,rozumianyjako„typjęzyka(ś)
współdecydując[y]owyodrębnieniusiępewnejgrupyetnicznej
odjejpobratymców”59traciswąfunkcjęwyróżniającą.Warto
podkreślić,żedefinicjataodbiegaodomawianejwcześniejde-
finicjidialektuwkoncepcjianglosaskiej,zgodniezktórąkażdy
użytkownikjęzykamówijakimśdialektem.Skoroniemożliwejest
dialektalnezróżnicowanieużytkownikówjęzykapolskiego,próba
przetransponowanianagruntjęzykapolskiegodialektujęzyka
angielskiegowiążesięztrudnościamiwynikającymiznieprzysta-
walnościobydwujęzykówwtymzakresie.Wsytuacjiprzekładu
możezatemskutkowaćutratącechdystynktywnychmowy,któ-
racharakteryzujepostaciewdzieleliterackim.Zdrugiejstrony
nagrunciejęzykapolskiegomożnawyróżnićpewieninwentarz
56Tamże,s.71.
57J.K.Chambers,P.Trudgill,Dialectology,dz.cyt.,s.89.
58S.Urbańczyk,Zarysdialektologiipolskiej,dz.cyt.,s.11.
59K.Dejna,Dialektypolskie,dz.cyt.,s.14.