Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
XItomWielkiejhistoriiświataobejmujelata1914-45.Wtymokresiedoszłodo
wybuchuizakończeniadwóchwojenświatowych,wktórezaangażowanabyłalud-
nośćwszystkichkontynentów,ponoszącwielomilionowestraty.Ogromnebyłyteż
zniszczeniawojenne,którewrazzkosztamizbrojeńprzyczyniłysiędoznacznego
obniżeniapoziomużycia.
Obiewojnydoprowadziłydodoniosłychprzeobrażeńgospodarczych,politycz-
nychispołecznych.JużwwynikupierwszejznichupadłydynastieHabsburgów,
RomanowówiHohenzollernów,rozpadłosięimperiumcarskie,austro-węgierskie
iosmańskie,anaichmiejscepowstałowielenowychpaństw,wtymniepodległa
Polska.Wwynikurewolucjirosyjskiej1917r.iwojnydomowejpowstałopaństwo
realnegosocjalizmu,wktórymcałąwładzępolitycznąskupiławswychrękach
partiakomunistyczna.WefekcieIIwojnyświatowejówmodelustrojowyzostał
narzuconyrównieżkrajomśrodkowo-ipołudniowoeuropejskim,któreznalazły
sięwstrefiewpływówZSRR.PoIIwojnieświatowejpaństwasocjalistycznepo-
wstałyteżnaDalekimWschodzie,arewolucjakomunistycznazagroziławielu
innymkrajom,główniepostkolonialnym,utworzonymnaobszarzeAzjiiAfryki,
orazniektórympaństwomAmerykiŁacińskiej.Obiewojnyświatoweprzyczyniły
siędospadkuznaczeniaEuropyiwzrostupotęgiStanówZjednoczonych,aw
dalszejkolejnościrównieżpaństwDalekiegoWschodu.Nastąpiłrozpadwielkich
imperiówkolonialnych:brytyjskiego,francuskiego,holenderskiego,włoskiego,
portugalskiego.Wokresiemiędzywielkimiwojnamidemokracjomparlamentarnym
zagrażałzjednejstronyfaszyzm,nacjonalizmirasizm,zdrugiejzaśkomunizm
ianarchizm.
Obiewojnyświatoweprzyniosłyspektakularnezmianywwojskowościisposo-
bieprowadzeniawalki.PodczasIwojnyświatowejnafrontachpojawiłysięczołgi
isamoloty,porazpierwszyzastosowanoteżgazybojowe,zaśwostatniejfazieII
wojnyświatowejporazpierwszyużytobombyatomowej.
Lata1914-45tookreslicznychkonfliktówrasowych,etnicznychiświatopo-
glądowych,którychofiarąpadłowielemilionówludzi.Doszłoteżdowielkich
przymusowychprzesiedleńludnościnapoczątkulat20.wAzjiMniejszej,następnie
wZSRR,apodczasIIwojnyświatowejipojejzakończeniuwEuropieŚrodkowo-
-Wschodniej.Nastąpiłoznacznerozluźnieniewięzówspołecznychspowodowane
migracjamiludności,nadmiernąurbanizacjąitrudnymiwarunkamiżycia.
Trzydzieścilathistoriiprzedstawionewniniejszymtomieprzyniosłyzmiany,
jakichnigdydotądwdziejachświatawtakkrótkimczasieniezanotowano.
5