Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksandraSkrzypietz:KrólewiczJakubSobieskiijegokontaktyzdworami...
27
niadworupolskiego,postanowiłznaleźćnarzeczonądlakrólewiczaJakuba.
PodwpływemstarańpapieskichzaproponowanoSobieskimJadwigęElżbie-
tę,księżniczkępalatyńską,córkęnajbliższegodoradcyLeopoldaI1Filipa
WilhelmavonPfalz-Neuburg.Największązaletąpannybyłjejposagpoli-
tyczny1jejnajstarszasiostraEleonorabyłamałżonkącesarza,apozosta-
łepoślubiłykrólówHiszpaniiiPortugaliiorazksięciaparmeńskiego.Jej
braciazkoleibylidziedzicamiPalatynatuibiskupamiwieluważnychdie-
cezjiniemieckich,jedenznich1FranciszekLudwik1zostałbiskupem
wrocławskim.InnymzbracibyłszczęśliwykonkurentdorękiRadziwił-
łówny
38
.
Rozpoczętowięcrozmowymatrymonialne.JadwigaElżbietamiała
dostaćwposagu100tys.florenów1tyle,ilejejsiostrywydanezapanu-
jącychwładcówPortugaliiiHiszpanii.Cesarzzażądał,byJakubSobieski
1książęniemającykorony1dałdwarazywięcejizabezpieczyłtesumy
wcesarstwie.ZdaniemLeopoldaI,rangaksiężniczkiwymagała,bydzieci
tejparyniebyłyrówneszlachcie,leczużywałytytułówksiążęcych.Ten
warunekwydawałsiębardzotrudnydospełnienia
39
.PalatynreńskiFilip
WilhelmvonPfalz-Neuburgobawiałsięolosswejcórkiwydanejzasyna
elekcyjnegokróla.Pragnączapewnićjejprzyszłość,żądałdużegowianana
wypadek,gdybyJanIIIzmarł,aJakubniezdobyłponimtronu
40
.JanIII
miałuzyskaćzgodę,abyjegosynowiezasiadaliwsenacieniejednorazowo,
leczzawszezmocyprawa.Domagałsiętegocesarz,abyzabezpieczyćlos
JadwigiElżbiety,awprzyszłościjejdzieci.Ztejsamejprzyczynyżądano
38
DiariuszpodróżydoPolskiwyjętyzpamiętnikówJanaChrzcicielaFaggiuoli…,
s.2681269;S.Baeumler,E.Brockhoff,M.Henker:VonKaisersGnaden.Neuburg
anderDonau2005,s.3691377;W.Hesse:HierWittelsbach,hierPfalz.DieGeschichte
derpfälzischenWittelsbachervon121411803.Landau/Pfalz1986,s.179;C.Ingrao:The
HabsburgMonarchy161811815.Cambridge1994,s.84;K.Piwarski:KrólewiczJakub…,
s.516.WittelsbachomzPalatynatuzależałoprzedewszystkimnazachowaniudystansu
wobecFrancjiicesarstwa.D.B.:Memoiresdugouvernementdel’empire.LaHaye1741,
s.1921195;J.K.Plebański:JanKazimierz,MariaLudwikaGonzaga,dwaobrazyhisto-
ryczne.Warszawa1862,s.146;B.Szymczak:FryderykWilhelm.Wrocław1Warszawa1
Kraków2006,s.66167;L.Pfandl:KarlII.DasEndederspanischenMachstellungin
Europa.München1940,s.297;J.C.Petitfils:LouisXIV.Paris2002,s.491;H.Schmidt:
KurfürstKarlPhilipvonderPfalzalsReichsfürst.Mannheim1963,s.62.
39
Inną,stalepowracającąkwestiąbyłydobraRadziwiłłowskieiopiekanadnimi,
zwłaszczażeLudwikaKarolinaspodziewałasiędziecka.Neuburgowiechcieliutrzymać
kuratelęSapiehównadtymimajątkami.TekiWaliszewskiegowzbiorachPANwKrakowie
[dalej:TW]nr8725,s.380113802.Wmiędzyczasiezrodziłsięjeszczepomysł,byKarol
FilipNeuburgotrzymałindygenatpolski.JanaIIIłudzono,żewzamiancesarzmógłbynawet
zaakceptowaćpolskązwierzchnośćwMołdawii.O.ForstdeBattaglia:JanSobieski…,
s.334;J.Maroń:Sejmy…,s.332.
40
E.Rykaczewski:RelacjenuncjuszówapostolskichiinnychosóboPolsce…,
s.5181521.
