Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Artykuły
wałysiębowiemlicznewzmiankiświadcząceotym,żezichgronawydo‑
stawałysięnazewnątrzinformacjeoprzygotowywanymprzeznichzama‑
chu
82
.Wiadomo,żedocierałyonenawetdosamegoCezaraijegonajbliż‑
szychwspółpracowników,alebyłyprzeznichlekceważone
83
.Byćmożedo
wyciekuwspomnianychinformacjidoszłoprzypadkiem.Niemożnajednak
wykluczyć,żeśrodowiskoantycezariańskiejopozycji,zwłaszczajejnajgroź‑
niejsidladyktatoraprzedstawiciele,byłośledzoneinadzorowaneprzezagen‑
tówbędącychnajegousługach,cowkońcudoprowadziłodochociażbyczę‑
ściowegowykryciadziałalnościizamiarówspiskowców
84
.
Otym,żestaraniasprzysiężonychzmierzającychdoutajnieniaswych
planówwobecdyktatoraniebyływpełniskuteczne,świadcząróżnewyda‑
rzeniasprzed15marca44roku.
Wtymkontekściewpierwszejkolejnościnależyzwrócićuwagęnasto‑
sunkowoliczneniepomyślneznakizsyłanedyktatorowiprzezbogów,nega‑
tywnewróżby,przepowiednieiofiaryzapowiadającejegośmierć,które
miałymiejsceprzedidamimarcowymi44roku,anawetrankiemtegodnia
85
.
Kumulacjatychzdarzeńwtakkrótkimokresie
86
skłaniadopostawieniapyta‑
44rokuniebezpieczeństwem(Nic.Dam.,Vit.Caes.19;23;Vell.Pat.II,57,112;Suet.Iul.
81,114;Plut.,Caes.63,117;App.,B.C.II,115,4791480;116,4851486;4881489;Cass.
DioXLIV,17,113;18,214)orazinformacjeozamiarachsprzysiężonych,któreprzedo‑
stałysiędosenatorównieuczestniczącychwwymierzonymprzeciwkodyktatorowispisku:
App.,B.C.II,115,4831484.Por.teżB.C.II,116,487.
82
Jakądrogączysposobemdotegodochodziłoorazgdziebyłomiejsceichwycieku
pozagronospiskowców,niewiadomo.Byłotojednakfaktem.Zob.wtymświetleodpowied‑
nietekstyźródłowecytowanewprzypisie81.
83
Zgodniewskazująnatostarożytniautorzy(Nic.Dam.,Vit.Caes.19;23;Vell.Pat.
II,57,1;Suet.,Iul.81,4;Plut.,Caes.63,3;64,113;App.,B.C.II,115,481;116,486;
4881489;Cass.DioXLIV,15,1;18,214)iwielubadaczywspółczesnych:L.Piotro‑
wicz:Dziejerzymskie…,s.476;G.Walter:Cezar…,s.5061507;M.Jaczynowska,
M.Pawlak:StarożytnyRzym…,s.153.Por.też:J.F.C.Fuller:JuliusCaesar,Man,Soldier
andTyrant.London1965,s.3041305;M.L.Clarke:TheNoblestRoman…,s.38;E.Bal‑
trusch:CaesarundPompeius…,s.1661167.
84
Wiadomościźródłowychjednoznaczniepotwierdzającychtoprzypuszczeniebrak.
Jednakwliteraturzenaukowejwysuwanesąpodobne,anawetbardziejstanowczesugestie.
Por.np.G.Walter:Cezar…,s.501.
85
Nic.Dam.,Vit.Caes.23;Vell.Pat.II,57,112;Suet.,Iul.81,114;Plut.,Caes.63,
117;64,4;Brut.15,1;App.,B.C.II,115,4791480;482;116,4881489;Cass.DioXLIV,
17,113;18,214;H.Gugel:CaesarsTod…,s.10111.Szerzejotymzob.:J.T.Ramsey:
“BewaretheIdesofMarch!”:AnAstrologicalPrediction?nClassicalQuarterly”2000,
vol.50,2,s.4401454.
86
Informacjeznajdującesięwtekstachźródłowychpozwalająsugerować,żeowezło‑
wieszczeznakizsyłaneCezarowiprzezbogów,podobneimwróżbyorazofiarymiałymiej‑
scewostatnichtygodniachidniachjegożycia.Zob.źródłacytowanewprzypisie85.Plutarch
(Caes.63,1)napisałnieprecyzyjnie,żedotychzjawiskdochodziłonwowymczasie”.Jedynie
Swetoniusz(Iul.81,1)sugerował,żemiałyonemiejscenwostatnichmiesiącachżyciaCezara”.
