Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełDUDa
ObrazbitwypodGuzowemwświetlerelacji
nuncjuszapapieskiegoFrancescaSimonetty
nWypowiadamposłuszeństwokrólowiszwedzkiemuZygmuntowiIII,dotąd
królowipolskiemu,jakotemu,któryzłamałprzysięgęMoskwie,złamałprzysię-
Szwedom,złamałprzysięgęinam,cnotliwemupolskiemunarodowi,iwię-
cejgozapananiemam”
1
.Tymisłowami,wypowiedzianymiwoboziepodJe-
ziorną24czerwca1607roku,podczaszylitewskiJanuszRadziwiłłdałmonar-
szepolskiemupowóddozbrojnejrozprawyzrokoszanami.Konfrontacjamiała
miejscekilkadnipóźniej,adohistoriiprzeszłajakonajsłynniejszabitwawoj-
nydomowejwPolscezlat1606116091bitwapodGuzowem.Nienależywy-
olbrzymiaćznaczeniasamejbitwy,ponieważniebyłaonaczynnikiem,który
wsposóbbezpośredniwpłynąłnazakończenierokoszu,jednakżewczasieca-
łegokonfliktustanowiłanajpoważniejszestarcieobozukrólewskiegozopozy-
cją.Batalia,jakarozegrałasięwokolicachGuzowa,odbiłasięgłośnymechem
wcałejRzeczpospolitej.ZarównostronnictwoZygmuntaIIIWazy,jakipo-
plecznicyMikołajaZebrzydowskiegowróżnegorodzajupismachpolitycznych
staralisięprzedstawićbitwęorazjejkonsekwencjezgodniezeswoimpunktem
widzenia.Wydajesię,żebogactwomateriałówźródłowychodnoszącychsiędo
starciapodGuzowemniezostałowpełniwykorzystane,wpolskiejhistorio-
grafiiwciążbowiembrakujesolidnejpracypoświęconejwspomnianemuwy-
darzeniu.Zagadnieniemtymzajmowanosięraczejpowierzchownieprzyoka-
zjiopracowywaniaszerszychtematycznieprac,związanychzgłównymipo-
staciamirokoszusandomierskiego
2
.Pewnewzmiankiosamejbitwieznajdzie-
1
SposóbwypowiedzeniaposłuszeństwakrólowiJ.Mościwdzieńśw.Jana1607rokupod
WarszawąuPowsina,ArchiwumGłówneAktDawnych,AB.Sucha148/172,s.562.Cytza:
R.F.Grabowski:Guzów5VII1607.Zabrze2005,s.27.
2
R.F.Grabowski:Guzów…,s.7.