Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32WCZESNOROMANTYCZNA„BALLADOMANIA”WPOLSCE
rzeczyLelewelpotępiłwpoezjiromantycznejtesameelementy,
októrychpisalijegopoprzednicy:flWpoezjiromantycznejpełno
jestduchów[ś],monstrów,olbrzymów[ś].Ależopętani,upiory,
zmory,martwice,strzygi,sądzikieiodrażająceromantyczności
płody”27.Przytoczonycytatprzypominaomówionąwcześniejopi-
nięGrabowskiego:zanajbardziejkontrowersyjnyskładnikballady
powszechnieuznawanozjawiskanadnaturalne,mrocznąscenerię
orazszerokorozumianąfantastykę.
WincentyNiemojowskiwrozprawiez1830rokuzatytułowanej
Myślidorywczeoromantycznościiromantykachbardzostanowczo
opowiedziałsięprzeciwkoślepemunaśladowaniuliteraturygreckiej
irzymskiej,potępiłjednocześniekształt,którypodwpływemtwór-
czościMickiewiczaprzybrałaromantyczność:flMożeimoglibyśmy
sobiestworzyćcyklusrycersko-mitycznynakształtArtusazjego
OkrągłymStołemiKarolaWielkiegozjegopaladynami–zczasów
BolesławównaszychwXIiXIIwieku.Tymsposobemzyskaliby-
śmyprawdziwąromantycznośćpolską,narodową,zamiastconasi
pseudoromantycydotychczasnajwięcejczerpiąwstarychgusłach
izabobonachpospólstwa,jakobynarodowośćnaszapolegałana
wierzewczary,upioryistrachy[ś].Truciznąjestkażdedzieło
vitiisimitabile,łatwedonaśladowaniawwadachswoich[ś].Naj-
lepszymtegodowodemsąliczninaśladownicyPanaMickiewicza,
anaśladownicycorazgorsi[ś].Bomimokrzyku,jakinasiroman-
tycywznieśliprzeciwnaśladowaniuGrekówiRzymian,saminie
sąwolniodgrzechuniewolniczegonaśladownictwa,któreunich
wistnemałpienieprzechodzi;tylkożenaśladująsamisiebie”28.
Zprzytoczonegocytatuwyłaniasiękolejnewyobrażeniena
tematmłodychpoetówidącychśladamiMickiewicza–topseudo-
27
J.Lelewel,Oromantyczności.ZpowodudrugiegoNumeruDziennika
Warszawskiego(artykułnadesłany),flBibliotekaPolska”1825,t.4,s.192.
28
W.Niemojowski,Myślidorywczeoromantycznościiromantykach,
Kalisz1830,cyt.za:Walkaromantykówzklasykami,dz.cyt.,s.174–176.
