Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
I.ZAGADNIENIAOGÓLNE
Jeżelidopowyższegokatalogudodaćjeszczeinneurządzenia,
azwłaszczate,którezaspokajałynajpilniejszepotrzebymieszkańców,
awięcakweduktyzapewniającestałedostawywodypitnejczysprawny
systemkanalizacyjny,odktóregowdużejmierzezależałozdrowie
publiczneiczystośćmiasta,touzyskamyniemalpełnyobrazantycznej
infrastrukturymiejskiej.
Niebagatelneznaczeniemiałyponadtoportymorskieirzeczne,
doktórychprzywożonosprowadzanezterenówzamorskichtowary,
azwłaszczazboże.NajwiększymportemprzeładunkowymbyłaOstia,
gdzieprzerzucanoładunkizestatkówdalekomorskichnamniejsze
jednostkipoto,byprzetransportowaćjedalejwgóręrzeki,awięcjuż
bezpośredniodoRzymu29.
Niezwykleważnebyłytakżemurymiasta,którychstan,wdu-
żymstopniudecydowałobezpieczeństwiejegomieszkańców
30
.Murom
należałasięochronaprawnarównieżzracjitego,iżnależałydores
sanctae31,awięcpodlegałyprawuboskiemu,cooznaczateż,żezaich
naruszeniegroziłasankcjaprawasakralnego32.
Życiemiasta,zwłaszczaantycznego,opierałosięjednaknietylko
nawłaściwym,sprawniefunkcjonującymzespolerozmaitychobiektów
technicznych.ZgodniezprzekonaniemStarożytnych,zarównoojego
bezpieczeństwie,jakiojakościżyciamieszkańcówdecydowałyrelacje
29
LiCaSSON,TheAncientMariners,London1959,przekładpolski:LiTELIgA,Staro-
żytniżeglarzebasenuMorzaŚródziemnego,Warszawa1965,s.244-245.
30
RiHeRMaN,jiHiaUSUBeL,op.citi,s.2.
31
G.2,8;Cic.,Denat.deorum3,94:urbismuris,quosvospontificessanctosesse
dicitis.Por.takżeHiINSaDOWSKI,‘Ressacrae’wprawierzymskim,Lublin1931,s.77;
aiPIKULSKa-RaDOMSKa,‘Agrimensores’-zawódmierniczegowstarożytnymRzymie,
«KwartalnikHistoriiNaukiiTechniki»33-4/1988,s.949;MiTaLaMaNCa,Istituzioni
didirittoromano,Milano1990,s.382;HiK
OWaLSKI
,‘Locasacra,sanctaetreligiosa’.
Terminologiamiejscświętych[w:]Sympozjakazimierskiepoświęconekulturzeświata
późnegoantykuiwczesnegochrześcijaństwa,V,Miejscaświętepóźnegoantyku,red.
BiI
WaSZKIeWICZ
-W
RONIKOWSKa
,DiP
RÓCHNIaK
,Lublin2005,s.39.Więcejnatemat
murówmiejskichjakoressanctaepor.DijiBLOCH,‘ResSanctae’inGaiusandthe
FoundingoftheCity,«RomanLegalTradition»3/2006,s.51in.
32
Wjęzykułacińskimtermin‘sanctus’znaczył-nietykalny,bochronionysankcją,
tj.sanctitas.Por.D.1,8,8pr.(Marc.4Reg.):Sanctumest,quodabiniuriahominum
defensumatquemunitumest.Por.takżeDijiBLOCH,op.cit.,s.49.
