Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zauważaGilson,„pozostajeprawdąto,comówiłśw.Paweł:iżwiara
zwalniaodfilozofii,aObjawieniejązastępuje;aleObjawieniezastępuje
terazfilozofiętylkodlatego,żejąwypełnia”40.NauczanieJezusato
zjednejstronyspojrzenienaświatzdystansu;zperspektywychmur.
Zdrugiej1jesttomyślenierealistycznewdosłownymtegosłowazna-
czeniu;trzymającesięziemi.Wtymkontekściezatemmożnamówić
onauceKościołajakoorientacjipolitycznegomyślenia.
Wujęciusokratyczno-chrześcijańskiejwizjiświataimiejscawnim
człowiekanacałokształtżyciajednostkiskładasięogółdziałań,które
ostateczniepodporządkowanesąrealizacji„powołaniakupełniinie-
przypadkowości”.Iwtymwyrażasięistotasprawludzkich,dobrego
państwa.Towszystkowszakprowadzidooczywistejkonstatacji.Jeżeli
jestcelorazwytyczonadrogajegorealizacji,tomożnapostawićtezę,
żeludziedzieląsięnadwiekategorie.Jedna1toci,którzymajądo-
stępdoistoty.Idruga1toci,którzytegodostępuniemają.Wtejwi-
zjiświataniemożnaprzyjąć,iżkażdymatakidostęp.Gdybykażdy
miałdostępdoistoty,jejpojęciestraciłobysens;wszyscywiedzą
„wszystko;niemaczegorealizować.Jeżeliprzyjmujesięistnienieisto-
tyrzeczy,tozakładasiędualizmbytu.Istniejeistotaorazistniejejej
pozór.Tapierwszapozostajewukryciu;trzebazatemszukaćdróg
dojściadoniej.Takijestsenswszelkiegopowołania.Ksenofontprzeka-
zuje:„Królemiwładcą1mówił[Sokrates]1niejestaniten,ktotrzy-
maberło,aniten,kogowybrałopospólstwo,aniktowdrodzelosowa-
nia,aniktosiłąlubpodstępemzdobyłwładzę,aleten,ktoumie
rządzić.Ikiedyktośtwierdził,żeprzywilejempanującegojestwydawa-
nierozkazówwedlesłuszności,apowinnościąpoddanych1słuchanie
rozkazów,Sokratesjasnodowodził,żenaokręcietylkowytrawnyże-
glarzwydajerozkazy,właścicielokrętunatomiastiwszyscyinnipo-
dróżniichsłuchają.Podobniepostępujeprzyuprawieroliwłaściciel
roli,wchorobie1chory,wzapasach1zapaśnik,wewszystkichin-
nychdziedzinachżyciajeżelijestcoś,cowymagatroskliwejopieki,
wtedykażdywewłasnymzakresiestarasiępotrzebiezaradzić,jeżeli
wie,żesięnatymrozumie.Wprzeciwnymrazienietylkosłuchazale-
ceńdoświadczonychludzinamiejscu,alewraziepotrzebysprowadza
ichzdaleka,abysłuchającichwskazówek,czynićto,conależy.
Wprzędzalniach,dowodził,nawetniewiastyprzewodząnadmężczy-
znami,ponieważwiedzą,jaktrzebaprząśćwełnę,mężczyźnizaśnie
wiedzą”41.„IchoćSokrates1jakrelacjonujeKsenofont1niesądził,że
40E.Gilson:Duchfilozofiiśredniowiecznej...,s.31.
41Ksenofont:Wspomnienia...,III,9,10111.
25
