Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
II.Oświatobiektywniepięknyiprawdziwy
sie,wyróżniającymurodzonychokołoroku1910.Młodziniepamię-
tająwojnylat1914–1918jakofaktuhistorycznego,ajejnastępstwa
przedstawiająsobieinaczejniżzwyklitoczynićstarsi;zamiasteto-
supaństwowegoczynarodowejdumyto–uprzywilejowanejakoby
–pokoleniepielęgnujeidiosynkrazjepowstałewskutekzaniedbań
wżyciuspołecznymigospodarczym,marnowaniaindywidualnego
potencjałuobywateli,lekceważeniaprzezrządzącychniepewnejsy-
tuacjimiędzynarodowej:
Wkraczazwolnawżyciedziwnepokolenie.Zbytmłode,bybrało
udziałwewszystkim,costworzyłoobecnyporządekrzeczy.Zbytmłode,
bymiećmogłoświadomośćdumną,żezprężnościjegosiłyimyślinaro-
dziłasięiumacniawspółczesnośćpolska.Dziećmiprzechodziłowojnę,
jeślijąpamięta,tozodjazdówojców,zprzymusowychewakuacji,zmelasy
wojennej,zbiednychchoinek[...].PrzezmgłęznaDwybuchPolski”,oile
wogólewdziecięcyświatwdarłsięonwjakiśsposób.Dorastałowśród
szybkiegozgiełkubudującejsięmłodejpaństwowości,pierwszepokolenie,
powiecie–szczęśliwe7.
Czashistorycznyjestwprawdziejeden,wswojejrozciągłości
zawszetensam,jednakczasy–niedlawszystkichsątakiesame.
Niewszyscytaksamojeprzeżywają.DSzczęśliwepokolenie”,które
wczwartymdziesięcioleciuosiągnęłodorosłość,nieodczuwadosy-
tu,jakijegoreprezentanciobserwująustarszych8.Każdezpokoleń
mawłasnepoczucieczasu(czasów),inaczejgo(je)rekonstruuje,za
pomocąsobiewłaściwejmetodydokonujejego(ich)interpretacji.
7K.Wyka:Perspektywymłodości,w:Staraszuflada...,s.71;pierwodruk:DVer-
bum”1935,nr3.
8TendosytwydajesięWycebezmyślnościąibezideowością.Osanacyjnym
społeczeństwiepiszewpotępiającymtonie:DPokoleniadawniejszepokażdymnie-
powodzeniunarodowymzdawaćmusiałysprawęprzedsumieniemwłasnym.Wo-
becwielkościideioPolsce,usprawiedliwiaćsięmusiałyzmałościswojej.Lecz
zpokolenia,któredoczekałosięniepodległości,spadłtenprzykryobowiązek.No
boco:jestczyniemawolności?!Odpadłosamoprzezsiępytanie,jakiegopo-
przedniouniknąćsięniedało,czymimotobyłosięwgłębinaprawdędorosłymdo
tychwymagań,jakiewformiedążeńiideałównarzucałczasniewoli.Powodzenie
zasłoniłorachunki.Nakreśliłowielkąwygranąwolnościiniktniepytał,ilewtej
wygranejjestwartościludzisamych,ichodpowiedzialnościidojrzałościducho-
wej”(Perspektywy...,s.72).
