Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp(Stereo)typizacja
Dodatkowoprzyznaćtrzeba,żewnaprędcesporządzonymrekonesan-
sieflpodobieństwa/różnice”,zestawiającymspecyfikępłynącązlokal-
nościomawianejtwórczościzogólnymitendencjamimożliwymidood-
notowaniawpolskiejpoezjiostatniegotrzydziestolecia,wobukolum-
nachzłatwościązamieścićmożnatakąsamąliczbęprzykładów.Przewaga
poktórejśzestronwynikaćbędziejedyniezperspektywyoglądutej
poezjiisubiektywnychczytelniczychspostrzeżeń,niezaśzhistoryczno-
literackich,geopoetycznychczynawetanalitycznychfaktów.Krystyna
Kossakowska-Jaroszwyznaczacezuręzerwaniazkonwencjonalnym
obrazowaniemregionunarok1976,flkiedymłodziliteracidebiutujący
naziemikatowickiejprogramowoodeszliodśląskościjakoznakuswo-
jejkulturowejtożsamości”2.JakdodajeElżbietaRybicka,potransforma-
cjiustrojowejpowracasilniedyskusjaoregionalizmie,wywołananie
tylkopolskądecentralizacją,aletakżeflkonsekwencjąprzeobrażeńna
mapieświata”3.Dyskusjanatematregionalizmuśląskiegoizagłębiow-
skiegoprzybieranasileporoku2000,przyczymniewydajemisię,aby
poezjawykazywałatendencjepowrotudodawnychkonwencjiiizolacji.
Pozostajewzwiązkuztym,cowpewiensposóbrozdarte,zdecentrali-
zowanewłaśnie,aletakżeuniwersalne4.Paradoksalniedokładnieowo
podwójnejejfunkcjonowanieskłaniadobliższegoprzyjrzeniasiępoezji
śląskiejizagłębiowskiej(izolującomawianymateriałpoetycki,przyjed-
noczesnymużyciuuniwersalnychnarzędziijęzyka),wciążniewyraźnie
migoczącejnahoryzonciepoezjikrajowej.Analizyiinterpretacjewierszy
pozwoląbowiemodczytaćwnichzarównokolorytlokalny,jakiodnie-
sieniadosytuacjiglobalnej;zaowocowaćmogątakżeuobecnieniemtej
twórczościnamapiepolskiejpoezjiwspółczesnej,pozwaladojrzećwniej
2
K.Kossakowska-Jarosz:HistoriarodzimegopiśmiennictwanaGórnymŚląsku
wperspektywiekulturowej.W:Nowyregionalizmwbadaniachliterackich.Badawczy
rekonesansizarysperspektyw.Red.M.Mikołajczak,E.Rybicka.Kraków2012,s.81.
3E.Rybicka:Wprowadzenie.Region-rzeczywistośćwyobrażona.W:Nowyregio-
nalizmł,s.5.
4CiekawienatymtlelokujesiętwórczośćprozatorskaSzczepanaTwar-
docha,swegorodzajuodzyskiwaniepojedynczychhistoriizmatnihistorii
regionu,choć,naprzykładwpowieściDrach,autorczynitoàrebours,pozornie
fluśmiercając”ówlokalnyrys.PiszeotymRyszardKoziołek.Zob.R.Koziołek:
Śląskabestia.W:Idem:Dobrzesięmyśliliteraturą.Wołowiec2016,s.215–222.
