Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podobieństwotematykiiobrazupociętegona
kawałki,leczżywegociaławPileiwprzytoczonym
fragmenciedramatuMickiewiczaniepowinnojednak
odwracaćuwagiodróżnicmiędzyobomaujęciami.
Leśmianzaakcentowałfaktrozdzielenia,podczasgdy
Mickiewiczukazałmomentponownegopołączenia.
ProceszłączeniazakończyłsięwtekścieMickiewicza
sukcesem:flIznowutrupwstajecały”.WPilepowrót
dopierwotnejpostacijestniemożliwy,przynajmniej
doczasu,zapowiedzianejprzezpiłę,boskiejinterwen-
cji(itojedyniewtonieżyczeniaodomniemanejinie-
pewnejrealizacji):
Rozrzuciłagopodzielniewesprzecznekrainy:
flNiechajBógwaspouzbiera,ludzkieomieciny!”
Samechciałysięuciułaćwkształtwielcebywały,
Jenoznaleźćsięwświeciewzajemnieumiały.
Natomiastwspólneobuujęciom,opróczoczywistego
makabryzmusamejsceny,jestobdarzenieczęściciała
własnąenergią:flKażdaczęśćtrupajestżywą”.Śmierć
zdajesięnieimaćpoćwiartowanegociała,żywiołwital-
nościjestsilniejszyniżflśmiertelnadrzemota”.
flCiałogroteskowe–piszeBachtinwprzywoływanej
tujużpracyotwórczościRabelais’go–tociałostające
się.Nigdyniejestgotowe,nigdyskończone,zawsze
flZostajeon–bohaterliryczny–jakby»rozparcelowany«wtym
widzeniu.Zostajeukazanyjakochwilowyzlepekróżnorodnych
elementów,zktórychkażdychcegozdominowaćiprzekształcićna
swąmodłę.[ł]Zostajeukazanyjakoorganizmprzejściowy,jako
przejściowestadiumpołączeniaelementówróżnorodnych,chwilo-
wy»stanskupienia«nawielokierunkowymrozdrożu”.I.Opacki:
„Ewangelija”i„nieszczęście”.W:Idem:Poezjaromantycznychprze-
łomów.Szkice.Wrocław1972,s.171–172.ZwiązekpoezjiLeśmiana
ztwórczościąMickiewiczaiSłowackiegozostałomówionywpracy:
R.Stone:PoezjaLeśmianaaromantyzmpolski.flPamiętnikLiteracki”
1973,z.1,s.147–164.
22
