Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JeszczewsojuszuzWęgrami.Wyprawy1271i1273r.
ZapanowaniaostatnichArpadów:Stefana,WładysławaKumańczykaiAndrzejaIII
podupadławładzakrólewska,cobyłowinteresierodzinmożnowładczych.Dodat-
kowoosłabianojeszczezażyciawładcy,wybierającjegonastępcę.Podkoniecpa-
nowaniaBeliIVdoszłodowojnydomowejzjegosynemStefanem,wrezultacie
czegopaństworozpadłosięnadwie,anawettrzyczęści.Stefanjakomłodszykról
WęgieriuniorrexHungariaerządziłnawschodziewSiedmiogrodzieinaNizinie
Zacisańskiej,młodszyjegobratBelawChorwacjiiSławonii,resztazachodniepo-
łaciekrajuprzypadłastaremukrólowi.Ostatecznąklęskąpróbwzmocnieniawła-
dzykrólewskiejbyłowydaniew1267r.wspólniezeStefanemZłotejbulliBeliIV,
którapotwierdzałazmniejszenieuprawnieńwładzykrólewskiejnarzeczoligarchii
magnackiej
90
.Stefanwswojejczęścipaństwarządziłsuwerennie,prowadziłsamo-
dzielnąpolitykęzagraniczną,wybijałmonetę,posiadałdwóriswojegopalatyna.
W1269r.zawarłonukładdynastycznyzAndegawenamineapolitańskimi,wzmoc-
nionymariażamicórkiStefanaMariizKarolemIIisynaStefanaWładysławazsio-
strąKarolaIIIzabellą
91
.
OttokarIIpodejmowałwtymczasiepróbywciągnięciawszystkichksiążątpol-
skichworbitęswejpolityki,wykorzystująckoligacjemałżonkiKunegundy,któraby-
łaspokrewnionazKingąiJolentąorazGryfiną.Doszłodorozmówżonwładcy
Czechiksięciakrakowsko-sandomierskiego.Kunegundapotrafiłanawiązaćkontak-
tyzKingą,comiałozaowocowaćpóźniejszymsojuszemBolesławaWstydliwego
zPrzemysłemOttokaremII
92
.KingaprzypomocyKunegundychciałanakłonić
PrzemysłaOttokaraIIdoudzieleniapomocyBeliIVwwalcezeStefanem,pośredniczy-
łateżwzawarciupokojumiędzyPrzemysłemOttokaremaStefanemwęgierskim
93
.
Naprzełomiekwietniaimaja1270r.zmarłBelaIV.UmierającoddałżonęMarię
idziecipodopiekęPrzemysłaOttokaraII,przewidujączagarnięcietronuwęgierskie-
goprzezStefana.PośmieciBeliIVdoCzechwyjechałateściowaczeskiegomonarchy
Annazklejnotamikoronacyjnymiigrupąmożnych
94
.UbokuPrzemysłaOttokaraII
znaleźlisięnajwierniejsistronnicystaregokróla,którzyprzekazaliOttokarowiza-
chodniewarowniekrólestwazamkiwNitrze,BratysławieiTarnawie.Byłtonie-
spokojnyokres,coznalazłoodbiciewźródłach,np.wedługRocznikaTraskistraszne
rzeczywtedymiałydziaćsięwMałopolscerzekamipłynęłakrew,padałkrwawy
———
———
90
Złotabullaz1267r.odróżniałaszlachtę(dawniserwienci)odbaronów(wielcymagnaci)ichoć
gwarantowałaszerokieprawaszlachciewkomitatach,towrzeczywistościjednakspadlionido
rolisługmagnackich.BelaIVijegosynpróbowaliwzmocnićwładzęcentralnąopierającsięna
półdzikichKumanach.W.Felczak,op.cit.,s.50;L.Kościelak,op.cit.,s.117,121.WcześniejZłotąbullę
wydałAndrzejIIw1222r.winteresieserwientów,czyliwolnejludnościzobowiązanejdosłużby
91
92
93
94
L.Kościelak,op.cit.,s.121.
M.Hlebionek,op.cit.,s.95.
A.Barciak,Czechyaziemie...,s.99.
wpotrzebachwojskowych.
P.Żmudzki,op.cit.,s.214.
38