Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Kapitałowysystememerytalny
1.1.Uwarunkowaniarozwojukapitałowegosystemuemerytalnego
Problemstarościiniedołężności,powodującychutratęmożliwościzarobkowania
iutrzymywaniasiebieorazbliskich,istniejeodzawsze.Whistoriiwystępowałtzw.
naturalnysystememerytalny,opartynawięzipokoleniowej,łączącejsięzsubsty-
tucją,wmyślktórejrodziceutrzymywalidzieciwokresiedzieciństwa,awzamian
dziecitroszczyłysięorodzicówwokresieichstarości.Tensposóbzabezpieczenia
naokresstarościprzestałbyćwystarczającywrazzrozwojemspołeczno-gospo-
darczymorazdożywaniemprzezludzicorazbardziejsędziwegowieku(Chybalski,
2009b,s.11).WXVIIwiekuzaczęłypowstawaćpierwszekasywzajemnejpomocy,
przekształcanenastępniewXIXiXXwiekuwpowszechnieobowiązującesystemy
emerytalne(Poteraj,2010,s.47,233),którychpodstawowymcelembyło(iwciąż
jest)zapewnieniedochoduwszystkimosobomnacałyokrespozakończeniuak-
tywnościzawodowej(Góra,2003,s.37).Poteraj(2009,s.26)precyzuje,żeistota
systemuemerytalnegosprowadzasiędookreśleniasposobugromadzeniawokre-
sieaktywnościzarobkowejzasobów,którepozwoląsfinansowaćżycieczłowieka
wokresiebrakuaktywnościzarobkowejwynikającegozestarości.Systemwypłaty
emeryturokreślanyjestjakomechanizmredukcjiryzykaubóstwawokresiestarości,
mającyzapewnićdożywotnidochódpozwalającyutrzymaćpodstawowystandard
życia(Andrews,2006).SzumlicziŻukowski(2004,s.9)określająstandardżycia
jakopoziombezpieczeństwafinansowegonaokresstarości.WopracowaniachBan-
kuŚwiatowegoprzydefinicjachsystemuemerytalnegopodkreślasię,żejestonin-
tegralnączęściąsystemuochronysocjalnej,ajegocelemjestzabezpieczenieprzed
gwałtownymspadkiemdochodóworazochronaprzedubóstwemwynikającym
zwieku,niepełnosprawnościlubśmierci(Holzmanniin.,2012,s.13).
Tradycyjnysystememerytalny,nazywanysystememrepartycyjnym,opartyjest
nazasadziepay-as-you-go(PAYG),zgodniezktórąemerycikonsumująprodukcję
osóbaktywnychzawodowo.Tymsamymosobyaktywnezawodowo,opłacając
składkiemerytalne,wykupująswegorodzajugwarancję,żewokresiestarościbędą
otrzymywaćemeryturę.Barr(1993,s.232)wskazuje,żesystemPAYGmacharakter
umowny,gdyżpaństwoniemaobowiązkugromadzeniafunduszynapoczetprzy-
