Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
JeszczePolskanieodzyskałaformalnieniepodległościw1918r.,ajużprzy-
stąpionodobudowystrukturodrodzonegopaństwa.Obokinnych,bardzodużą
wagęprzywiązywanodounifikacjizastanegoistworzeniarodzimegosystemu
prawnego,wtymregulacjiumożliwiającychfunkcjonowaniesamorządutery-
torialnego,któremuodzaraniaprzypisywanoistotneznaczenie.Niestety,mimo
intensywnychprac,mimopowołaniakomisjikodyfikacyjnejiinnychgremiów
prawotwórczych,bardzodługoczerpanozprzepisówzaborców,zmieniając
jedynieniektórezichzapisów,zupełnienieprzystającychdonowejrzeczy-
wistości.Pracenadrodzimąregulacjątejsferyżyciaspołeczno-politycznego
zwieńczonow1932r.,uchwalającustawęoczęściowejzmianieustrojusamo-
rząduterytorialnego,któraweszławżyciew1933r.Należyjednakpodkreślić,
żeowozwieńczenieniebyłocałkowite,bowiemzmianaustrojusamorządu
terytorialnegobyła(coodzwierciedlonowtytuleaktu)nczęściowa”.Pozajej
oddziaływaniempozostałnp.szczebelwojewódzki.
Zarównowprzepisachodziedziczonychpozaborcach,jakistworzonych
wniepodległejPolscezmaterializowanoprzekonanie,iżistotasamorząduspro-
wadzasiędowypełnianiaczęścizadańadministracjipublicznej.Wprzypad-
kusamorząduterytorialnegorzeczdotyczyłamieszkańcówmiejscowości(wsi
imiast),powiatówiwojewództw.Dysputynaturypolitycznejiprawnejspro-
wadzałysięwzasadziedoposzukiwańodpowiedzinapytania:Jakdużajestto
część?Gdzieprzebiegagranicapomiędzykompetencjamipaństwaisamorzą-
du?Nailesamorządmożepozostaćsamorządny?
Zgodnieztytułempracyprzedstawionowniejustrojoweaspektyfunkcjo-
nowaniasamorząduterytorialnegonaterenachIIRzeczypospolitejododzyska-
nianiepodległoścido1939r.,mającnauwadzeprzesłankinaturypolitycznej
iprawnej.
Analizatytułowegoproblemusłużyćmapotwierdzeniulubzaprzeczeniu
tezy,żesamorządterytorialnyzajmowałznaczącemiejscewustrojuIIRzeczy-
pospolitej,wszystkieugrupowaniapolityczneispołecznetraktowałypracenad
jegokształtemjakoistotnywkładwfunkcjonowaniepaństwaiprzyczyniałysię
dorealizacjiszeregukonstytucyjnychwolnościiprawobywatelskich.
7
