Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
polityczneiwpływaćmetodamidemokratycznyminajegopolitykę(co
dodatkowozawartejestwart.11Konstytucji)orazto,żesąrównewo-
becprawa,czylisątaksamotraktowaneprzezorganywładzypublicznej
(Ustawaopartiachpolitycznych1997,art.4)14.
Wpaństwachdemokratycznychsystememtworzeniapartiiwświe-
tleprawajestzregułysystemrejestracyjny(ewidencyjny)15.Polegaon
naobligatoryjnymwpisaniupartii,pospełnieniuprzezniąokreślonych
wymogówformalnoprawnych16,doewidencjipartiipolitycznychprzez
określonyustawowoorganwładzypaństwowej17.WPolscejesttoSąd
OkręgowywWarszawie.Zchwiląwpisaniapartiidoewidencjinabywa
onaosobowościprawnej,ajejnazwa,skrótnazwyisymbolgraficznyzo-
stająobjęteochronąprawnąprzewidzianądladóbrosobistych(Ustawa
opartiachpolitycznych1997,art.16-17).
Modelepartiipolitycznejwdziejach
Historiakształtowaniasięwspółczesnychpartiipolitycznych,czyina-
czejmówiąc-ewolucjamodelupartiipolitycznej18wdziejach,jestsze-
rokoomawianawliteraturzepolitologicznej19.JużMaxWeberpisał,że
partiewpoczątkachswegoistnieniaprzyjęłyformękoteriiarystokratycz-
14Natematrównegotraktowaniapartiipolitycznychprzezorganywładzypublicz-
nejorazichfaktycznegozróżnicowaniapodwzględemznaczeniapolitycznegozob.
szerzejGranat(2005:138)iChmaj(2006:106-111).
15Innesystemytworzeniapartiitosystemyadministracyjnyikoncesyjny.Oba,
jakonaruszająceprawoswobodnegozrzeszaniasięobywateliwpartiepolityczne,
charakterystycznesąraczejdlasystemówniedemokratycznych.Wdemokracjachsto-
sowanesąbardzorzadko,itojakoregulacjeprzejściowewokresachwyjątkowych
(np.wNiemczechpo1945roku)(por.Sobczak2001:195,Chmaj2006:65).
16WPolscenapodstawiezgłoszeniapartiipolitycznejdorejestracji,dokonanego
przeztrzyosobyuprawnionedoreprezentowaniapartiinazewnątrzorazzaciąga-
niawjejimieniuzobowiązańmajątkowych.Cotakiezgłoszeniepowinnozawie-
rać,szczegółoworegulujeustawaopartiachpolitycznychz22czerwca1997roku
(Ustawaopartiachpolitycznych1997,art.11ust.2-3).
17WPolscesposóbprowadzeniaewidencjiregulowanyjestrozporządzeniem
MinistraSprawiedliwości.Obecniejesttorozporządzeniez2006roku(Rozporządzenie
MinistraSprawiedliwości2006).
18Modelpartiipolitycznejjestdefiniowanyjakozbiórstrategiistosowanychprzez
partie,dotyczącychinstytucjiżyciapublicznegoirelacjizespołeczeństwemnaokre-
ślonympoziomieichrozwojuorganizacyjnego,iuwarunkowanykształtemsystemu
politycznego(por.Herbut2002:12-13).
19Zob.np.Sobolewski1977:58-150;Lipset,Rokkan1993:120-144;Daalder
2001:48-50;Diamond,Gunther2001:3-39;Herbut2002:78-100.
21
