Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WPROWADZENIE
Ultradźwiękisątofaleakustyczneoczęstotliwościachniesłyszalnychdla
człowieka,awięcpowyżejwartościokoło20kHz.Możnajeteżnazwaćdrganiamilub
wibracjami,któresązdolnedorozprzestrzenianiasięwośrodkachstałych,
ciekłychigazowych.Przyjmujesię,żepowyżejczęstotliwości1GHzrozpoczynasię
hiperdźwiękowyzakreszjawisksprężystych.Jestonograniczonyprzezczęstotliwość,
któraodpowiadadługościfaliwdanymośrodku,porównywalnejzodległościami
międzycząsteczkowymi.Dlafalomniejszychdługościachniemajużmożliwości
przekazywaniazaburzeniasprężystegojakoenergiimechanicznejpomiędzyatomami.
Ze
względu
na
szerokie
zastosowania
medyczne,
zagadnienia
związanezpropagacjąfalultradźwiękowychwtkankachsąszczególnieistotne.
Zastosowaniaultradźwiękówwmedycyniezaczęłysięupowszechniaćwlatach
siedemdziesiątychdwudziestegowieku.Obecnietrudnowyobrazićsobiemedycynę
bezultradźwięków,aliczbaichzastosowańwpostacinowych,innowacyjnychmetod
iurządzeńnieustannierośnie.Ultradźwiękiwykorzystywanewmedycyniemożna
podzielićnabierne(związanezdiagnostyką)iczynne(związanezterapią-leczeniem
schorzeń).Zastosowaniabiernepolegająnawykorzystaniufalultradźwiękowych
otakichnatężeniach,któreniewprowadzajążadnychzmianwbadanychtkankach.
Czynnedziałanieultradźwiękówzwiązanejestzkoleizprocesamiwywołującymi
zmianywtkankach,częstonieodwracalne.Połączenietychdwóchzastosowań
nazywanejestobecnieteranostyką(ang.theranostics)ioznaczawykorzystanie
ultradźwiękówjednocześniedoterapiiorazdomonitorowaniajejskuteczności.
Spośródbiernychzastosowańultradźwiękówwmedycynie,wymienićmożna
m.in.ultrasonografię,fetografię,echokardiografię,dopplerowskąwizualizację
ipomiaryprzepływukrwiwnaczyniachkrwionośnychiwsercu,elastografię,
obrazowanieultradźwiękowewspomagającepunkcję,biopsję,operacjechirurgiczne
izabiegi
in
vivo,
mikroskopię
ultradźwiękową,
holografię
i
tomografię
ultradźwiękową,ultradźwiękowebadaniakości,ultradźwiękowądiagnostykęzębów
(badaniewczesnychzmianpróchnicowych,ocenęjakościnakładanychwypełnień,
monitorowaniedynamikidemineralizacjipowierzchniszkliwa,wykrywaniezapalenia
miazgizębowej,badaniemikroprzepływówwzębach).Czynnezastosowania
medyczneultradźwiękówtom.in.fizykoterapiaultradźwiękowa(oddziaływanie
przeciwbóloweiprzeciwzapalne,mikromasażtkankowy,przyspieszeniegojeniaran,
regeneracjatkanek,zmniejszanienapięciamięśni,przyspieszeniewchłaniania
tkankowego,
leczenie
chorób
aktywnych
reumatycznych,
biologicznie),
ultrafonoforeza,
uwalnianie
substancji
histaminopodobnych
w
ilościach
fakoemulsyfikacja(rozdrabnianiesoczewkizapomocąultradźwiękówprzyleczeniu
zaćmy),aerozoloterapiaultradźwiękowa,liposukcjaultradźwiękowa,litotrypsja
ultradźwiękowa,rozbijanieostrógpiętowych,leczenierozstępówiusuwanieblizn,
hipertermiaultradźwiękowa,ultradźwiękowadezintegracjatkanek(nóżchirurgiczny),
periodontologiaiendodoncjaultradźwiękowa(usuwaniezłogównaddziąsłowych
8
