Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NIEŚMIAŁOŚĆ
BeataKozłowska,psycholog
Nieśmiałośćtobardzoczęstospotykanezjawiskoudzieci.Niemożnaoniejzdecydowanie
powiedzieć,żejesttodobryalbozłyaspektnaturyludzkiej.Tosubtelnezjawiskomoże
byćpostrzeganejakostan,zktóregowynikajązarównokorzyści,jakiutrudnienia
wfunkcjonowaniuspołecznymdziecka.
Dozaletdziecinieśmiałychnależynaogółwysokakultura
osobista,przestrzeganieustalonychzasad,unikaniekonfliktów
interpersonalnych,atakżeumiejętnośćsłuchaniainnychdzieci.
Rzadkosprawiająonekłopotywychowawczewszkole-często
pozostająraczejniezauważoneprzeznauczycieli,potrzebując
odpowiednichoddziaływańpedagogicznych.Abyjednaktak
sięstało,niezbędnejestuwrażliwienienauczycielinaproblemy
uczniów,wynikająceznieśmiałości.Rolaszkoływzapewnianiu
wsparciadzieciomnieśmiałymjestbardzoważna,aleprogramy
proflaktykiwtymzakresienależądorzadkości.
Nieśmiałośćobniżaprzedewszystkimefektywnośćspołeczne-
gofunkcjonowania,utrudniawykorzystanieswoichzdolności,
umiejętnościiwiedzy,atakżerodzidyskomfortpsychiczny.
Dzieckobardzopragniekontaktuzrówieśnikami,madopowie-
dzeniaswojąprawdęnadanytemat,czujepotrzebęzaistnienia
izaprezentowaniasię,alenieśmiałośćblokujezaspokajanietych
potrzeb,awsercupojawiasiężalismutek.Możetostaćsię
przyczynąprzygnębieniaibierności.
czują.Dzieciomnieśmiałymbrakodwagidodziałania.Niemogą
sięprzełamać,ciąglepowstrzymująsięprzedzdecydowanym
krokiemzobawy,żesięimnieudalubzrobiącośźle.Zacho-
waniaoczekiwanewsytuacjachspołecznychwichprzypadku
ulegajązahamowaniu(wycofująsięzkontaktówinterpersonal-
nych,mówiącicho,takżetrudnoichusłyszeć,unikająkontaktu
wzrokowego).Przeżywająteżlicznetrudnościnaturyemocjonal-
nej-borykająsięzlękiem,obawamiprzednegatywnąoceną,
zażenowaniemwsytuacjachspołecznych,atakżepoczuciem
osobistegozagrożenia.Mająteżproblemyzsamooceną
-postrzegająsiebiejakojednostkimałoatrakcyjne,niepopular-
ne.Mająmniejkolegówniżichpewnisiebierówieśnicy,
czująsięosamotnione.
Czynieśmiałośćmożemyośmielić?Tak-niejestonaniezmien-
nącechąimożnająprzezwyciężyć.
Wjakisposóbmożemy,jakorodzice,wesprzećdzieckowtej
walce?Przedewszystkimokazujmyswojemudzieckubezwarun-
kowąmiłość,którabędziefundamentemwarunkującymdalsze
wsparcieipokonanienieśmiałości.
Jeślichodzionauczycieli,toprzedewszystkimpowinnionizapo-
znaćsięzespecyfkąfunkcjonowaniadzieckanieśmiałegooraz
wykazywaćwstosunkudoniegoprzychylnośćipełnerozumienie
jegotrudności.Wartoponadtouzbroićsięwcierpliwośćina-
stawićnadługoterminowąpracę.Wżadnymwypadkupostawa
dzieckaniepowinnawywoływaćirytacjiczyrozdrażnienia.
Zarównorodzice,jakinauczycieleświadomiepodejmujący
działaniaprowadzącedopomocydzieckuwprzezwyciężeniu
nieśmiałości,powinnimiećnauwadzedwazasadniczekierunki
pracy.Pierwszymznichjeststworzeniedzieckumożliwoścido
rozwijaniakompetencjispołecznychipodejmowaniaaktywności
społecznej,drugitozapewnieniewarunkówdokształtowania
wyższejiadekwatnejsamooceny.
Wjakisposóbmożnatorobić?Wartoczynićstarania,aby
otoczeniedziecka,zarównowdomu,jakiwszkole,zachęcało
dospontanicznościorazotwartegookazywaniauczuć.Wta-
kimprzyjaznymotoczeniu,dającympoczuciebezpieczeństwa
iuznanieosobistejwartościdobrzefunkcjonująnietylkodzieci
Nieśmiałośćmożemieć
różnorodneformy,
ostreibardziejłagodne
alezawszeutrudnia
funkcjonowanie
psychospołeczne.
Wgrupierówieśniczej,wśródrodzeństwa,naplacuzabaw
możemyzaobserwowaćróżnepostawydzieci.Jedneprzejawia-
jąwswymzachowaniuspontanicznośćiłatwośćwchodzenia
wkontaktyzinnymidziećmi,otwarcieokazująswojeemocje,są
pewnesiebie.Drugie-nieśmiałe,trzymająsięnauboczu(choć
mająsilnepragnienieuczestnictwawgrupie).Wrelacjachzin-
nymisązakłopotane,niepewneizwykleniekomunikujątego,co
TwójJunior4/2015
7
