Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
Zmrokuwblask
Marzecbędącyokresemroku,gdyodbywająsięobrzędy
związanezMarzanną,tomiesiącszczególnyiprzełomowy.Wydłu-
żającysiędzieńprzynosicorazwięcejsłonecznegoświatła,awpo-
wietrzuczućpowiewnadchodzącejwiosnyiczasbliskiegorozkwi-
tuprzyrody.Wprawdzie,jakmówiludoweprzysłowieDwmarcu
jakwgarncu”,zimailatowymieszanezesobąsprawiają,żejednej
dobyciepłepromieniesłoneczneroztapiajązimowylód,anastęp-
nejmrózpotrafinapowrótściąćwodęwprzejrzysty,zimnykrysz-
tał,jednakwiadomo,żeciepłowkrótcewygrazzimnem,aświatło
zciemnością.Wobrzędowościwschodniosłowiańskiejpierwszym
dniemwiosnybył1marca,skojarzonyzkonnym,męskimbóstwem
zwanymUsieniem.37Jednakżewwigiliętegodnia,28awięcostat-
niegolutego,obchodzononaBiałorusiświętychVasilijaiMarinę
(lubMaranę).38Badaczewierzeńwschodniosłowiańskichłączą
pierwszązwymienionychpostacizpoprzedzającymświętegoVa-
silija,słowiańskimbogiemWelesem.Drugą-Marinę,występującą
takżewformachMuraiMarana,zestawiająnatomiastztakimiter-
minami,jakukraińskieiserbskiemora,rosyjskiekikimoraiczeskie
mura.ŚwiętoVasilijaiMarinybyłoobchodamiwigiliiwiosennego
NowegoRoku,awięcodpowiadałopolskiemuświętuMarzanny.
Tradycyjnie,1marcaobchodziliswójNowyRokiRzymia-
nie,dopókiJuliuszCezarw46r.p.n.e.niezmieniłstarychtradycji,
37A.M.Kempiński,Encyklopediawierzeńludówindoeuropejskich,Warszawa2001s.444
38B.A.Uspieński,Kultśw.MikołajanaRusi,Lublin1985,s.28-29
39