Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichałBajer
Składniawyobraźni
TragedieRacine’aikomedieMolieraweszły
dohumanistycznegokanonuwspółczesności,jednakzbyt
częstootaczajetamhalopróżni:właściwywielunurtom
krytykiahistorycyzmzawieszapamięćotym,żewczasie
imiejscupowstaniautworówklasycystycznejdramaturgii
funkcjonowałjużspójnyjęzykopisuliteraturyiżetedwa
zjawiska–arcydziełaorazteoretycznyprotokółich
produkcji–dopełniająsięwzajemnienazasadzie
konieczności1.Woczachsiedemnastowiecznychtwórców
–tragediopisarzy:Jean’aMaireta,Jean’aRotrou,Tristana
L’Hermite’a,Pierre’aduRyer,Pierre’aiThomasa
Corneille’ów,księdzaBoyera,Racine’aiPhilippe’a
Quinault;autorówkomedii:PaulaScarronaiMoliera;
prozaików:GuezadeBalzac,MadeleinedeScudéry
iLaBruyère’aorazwieluinnych–poetykaniestanowiła
tworumarginalnegoaniintelektualnejabstrakcji.„Nie
byłownaszychczasachpowszechniejpodnoszonego
zagadnieniaodtego,któreprzychodzimiterazpodjąć
–piszew
exordium
dorozdziałuojednościczasuHédelin
d’Aubignac,ajegorzeczowytonjużpochwilizabarwia
sięhumoremopartymnaretorycznejkumulacji.–Często
rozprawiająonimpoeci,aktorzy,zeswejstrony
roztrząsająjeprzykażdejsposobności,taksamoci,
couczęszczajądoteatru.Niemakółekwalkowach,gdzie
kobietyniepodejmowałybysięudzielanianatentemat
pouczeń”2.Zostajetunakreślonyobrazspołeczeństwa
ogarniętegoniemaljednąztychsiedemnastowiecznych
zbiorowychhisterii,oskaliporównywalnejdofetyszyzmu
tulipanowychcebulekczyziarenkawy3.Przeczesywanie
uczonychtraktatówwposzukiwaniuzarodkówestetycznej
rozkoszystałosięobsesjącałegopokolenialudziobytych.
Watmosferzetejnarcystycznejprzyjemnościumysłu
narodziłsię,jaknaironię,klasycystycznyideał
naturalności4.