Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11.WjazdJanaIIISobieskiegodoKrakowa,reliefna
fasadziepałacuJanaIIISobieskiegowWilanowie(1686)
12.TriumfJanaIIIiMariiKazimiery,tacasrebrna(1683)
nacudnymkoniusiwymwbłękitnejzłotogłowej
szacie[odziany]wszubęniebieską,przetykanązłotem
isrebrem,podszytąsobolami,żupannadniepąsowym,
przetykanyzłotem…przedpałacemMontelupichpowi-
talikrólajezuici,anastępnierajcykleparscy,aprzed
26
kolegiatąśw.FlorianarektorAkademii…nadwładcą
rozpostartobaldachimiorszakruszyłnaWawel(Wala-
wender-Musz2009:33).
Gdybyśmymieliodnosićsiędozwyczajów
wstarożytnymRzymie,należałobyturaczejmówić
oovatio(gdyżniemamowyorydwanie)ijedno-
cześnieoadventus(Kantorowicz1944;Liverani
2007),ponieważistotnymelementemuroczystości
byłopowitanieprzedbramąmiejską(kościółśw.
Florianaznajdujesięok.300modBramyFloriań-
skiej)iceremonialnewprowadzenienaWawel-
krakowskiKapitol.
Teszczęśliweijakżezasłużonechwilewżyciu
JanaIII,atakżejegozwycięskiebitwy,zostały
zczasemuwiecznionenaattyceprywatnejrezy-
dencjikrólawWilanowie(il.11)inakilkuryci-
nach,zktórychnajciekawszą,wykonanąwtech-
niceakwaforty,możemypodziwiaćwzbiorach
CzartoryskichwKrakowie(il.13).Taknareliefie
attyki,jakinaryciniewidzimykrólapodbalda-
chimem,któryodczasówpodbojuPersjiprzez
AleksandraWielkiegojest-podobniejakcybo-
rium-istotnymelementemwsymbolicewładzy;
oznaczawywyższenie(BaldwinSmith1956:59-70).
Nareliefie,zgodniezduchemepoki,triumfator
jawisięubranyniczymrzymskicesarz,choć-jak
wiemyzeźródeł-nietakbyłodzianywczasie
triumfalnegowjazdu.Istotnymelementemtak
reliefu,jakiakwaforty,któraukazujeniezwykle
długi,skręcającykilkakrotniepochód,jestbrama
triumfalnabędącawtymdrugimprzypadkutrój-
przelotowymłukiem,obokktóregowidniejepor-
trettriumfatorazegretą(pióropuszem)iwdelii
(Widacka1987:51-52).Takimonumentalnyłuk
wzniesionoteżzokazjitriumfuwWarszawie
w1677roku(Wejnert1879:132-136).Naorga-
nizacjęobydwutychuroczystościmiałbezwąt-
pieniawpływsamkról,którybyłczłowiekiem
znakomiciewykształconym.Wjegobibliotece,
liczącejsiedemtysięcywoluminów,znajdowały
