Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AlojzyZ.Nowak,Perspektywyinnowacji,konkurencyjnościiwzrostupolskiejgospodarki…
13
zmyrynkowenajczęściejutrwalają,zarównowprzypadkuproducentówkrajo-
wych,jakiinwestorówzagranicznych,tęsamąpozycję,którąmiaływcześniej,
czylipodrzędnemiejscewłańcuchutworzeniawartościproduktówiusług.Są
tobardzoczęstorole:kooperanta,podwykonawcyczywykonawcyproduktów
finalnych,zlecanychprzezmiędzynarodowekorporacje.
Niebyłotojednakiniejestzjawiskowyłącznieniekorzystne.Bezpośred-
nieinwestycjezagranicznewwielukrajachprzyczyniłysięwydatniedowzrostu
zatrudnieniaiwydajnościpracy,lepszejorganizacjiprocesówprodukcji,lepszego
wyposażeniaczynnikówwytwórczychwkapitałiwiedzę,czyliwsumieprzyczy-
niłysiędounowocześnieniadanejgospodarki.Udziałwglobalnejpuliwiedzy
itechnologiiprzyniósłniejednejwschodzącejgospodarceradykalnąpoprawę
poziomużyciaobywateliiredukcjęskaliubóstwa.Cowięcej,szybkirozwój
wielukrajówzmieniłinadalzmieniaglobalnąrównowagęsiłekonomicznych,co
prowadzidokształtowaniasięświatawielobiegunowegolubprzynajmniejtrój-
biegunowego.Oilepodwzględemobecnegokapitałuwyrażonegowdolarach
amerykańskichUniaEuropejskaiStanyZjednoczonenadaljeszczewyprzedzają
Chiny,otylewkategoriachsiłynabywczejświattrójbiegunowyjestjużfaktem
(Sander,2018).
Zarazemproblememjestjednakto,żenawetwrezultacieznaczącychzagra-
nicznychinwestycjibezpośrednichniedokonałsięwwielukrajach,takżewPol-
sce,zasadniczyprzełomwzakresieupowszechnienianowychtechnologiiiinno-
wacji.Astałosiętakdlatego,żeinwestycjetestanowiłyczęściejprzeniesienie
częściprocesówprodukcyjnych,aznacznierzadziejichrealneunowocześnienie.
Tencharakterinwestycjidobrzepokazujeichwydajnośćmierzonąwartością
dodaną.
Wartoteżzwrócićuwagęnaznaczeniewłasnościkapitałuwmiędzynarodo-
wympodzialepracy.Stajesięonawartościąfundamentalną,trudnądoprzece-
nienia.Właśniewłasnośćkapitału,adziękitemuwładza,któranależydoakcjo-
nariuszyipodległychimmenedżerówzarządzającychkorporacją,nawetjeślici
ostatnirekrutująsięspośródmiejscowychrezydentów,decydujeocharakterze,
jakościiperspektywierozwojowejprzedsiębiorstwa.Kapitał,jakwiadomo,nie
maojczyzny,natomiastakcjonariuszejąmają.Wpraktycewięcprocesyglo-
balizacjipogłębiająjednakpodziałnabeneficjentówioutsiderówwspółczesnej
gospodarki.Rosnąnierówności,stawiającpodznakiemzapytaniapodstawowe
wartości,najakichopierająsięwspółczesnespołeczeństwa.Wywołujetobunt
inarastaniesprzeciwuwobecwielupraktykglobalizmuijegobezkrytycznych
obrońców.
Wspomnianywcześniejprof.Sander(2018)wswoichbadaniachstwierdza,
iżnp.tzw.rynkicyfrowecechująsięwystępowaniemsilnegoefektusieciowego,
coprzybrakuskutecznejkonkurencjiprzekładasięnawyjątkowowysokie,
ponadnormatywnezyski.
