Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wczesnośredniowiecznychprzygotowałMateuszBogucki,archeolog-numizmatyk.Byłytooczywiściekontakty
niebezpośrednieijednostronne,aleniezaprzeczalnyjestfakt,żeSłowianiezachodnibyliaktywnymi
uczestnikamidalekosiężnegohandluwEuropieŚrodkowejiPółnocnej(opróczfuteriniewolnikówprzedmiotem
obrotubyłyteż:miód,skóryibursztyn).Samezachowanearabskiemonetysrebrne,dirhamy,niemiałyjedynie
charakterupieniężnego,achoćzeświataarabsko-muzułmańskiegonieprzybyłybezpośrednio,tostanowiąważny
elementpochodzeniaarabskiego,którymiałwpływnaekonomicznyrozwójnietylkoPolski,aleicałej
środkowejEuropy.
Kluczowedlapolskiegodziedzictwahistorycznegoikulturowegosąszczególnieliczneznaleziskawłaśnie
srebrnychdirhamówzokresuIX–XIwieku.IcholbrzymieilościskłoniłyhistorykaDariuszaAdamczyka
dozbadaniaźródłaichnapływuiobieguwkontekścieznaczenia,jakimogłymiećdlapoczątkówpaństwa
polskiego.Dirhamydocierałynateterenypoprzezpośredników–reprezentantówspołeczności,któremiały
bezpośredniąstycznośćzarabsko-muzułmańskimimperiumwkonsekwencjikontaktówhandlowych(chodzi
tuowspomnianywyżejhandelm.in.futramiczyniewolnikami).ArabskiesrebrostanowiłodlakrajuPiastów
środekpłatniczyoraznarzędziepolitycznegooddziaływaniadlaMieszkaI.Napodstawieswojejanalizyautor
doszedłdowniosku,iżzwiązekmiędzypopytemnafutrainaniewolnikówwimperiumarabsko-muzułmańskim
anapływemarabskiegosrebradoPolskijestniezaprzeczalny,pozatymnapływtenmiałniebagatelnyudział
wrozwojupolskichziem.
UzupełnieniembadańnadobiegiemarabskichdirhamówjestopisanieprzezarcheologaTomasza
Nowakiewiczawczesnośredniowiecznychimportówzestrefymuzułmańskiej,znalezionychnaziemiachpolskich.
Autorpodzieliłteimportynatrzykategorie:dirhamy,przedmiotywykonanezimportowanychsurowcówalbo
dziękizastosowaniutechnologii,którejźródełnależyupatrywaćnaWschodzie,orazznaleziskaszczególne:
pojedynczeiniestandardoweprzedmiotyluksusowezeświataarabsko-muzułmańskiego(lubnawiązujące
doarabsko-muzułmańskiejtradycji).Analizaskoncentrowanajestnadwóchostatnichgrupachznalezisk
–przedmiotachniemonetarnegoimportu–szklanychzabytkach(paciorkach)inadrobnejplastyceoraznp.
naczyniach.Bliskowschodniepochodzeniesamychprzedmiotówlubtechnologiiichwykonaniajestwysoce
prawdopodobne.
Poszukiwaniaelementów(akcentów)arabskichwkulturzematerialnejPolskinapodstawieźródeł
archeologicznychprzeprowadziłateżMałgorzataGrupa,równieżarcheolog.Dokonałaanalizym.in.wstążki
zgeometrycznymornamentem,fragmentutkaninyzezłotąnitkąorazskrawkajedwabiu.Należałyone
dowyrobówluksusowych,sprowadzanychdoPolskizpołudniowejEuropyiAzji,jednaktrudnojestwskazać
miejsca,wktórychjewytwarzano.Pochodzeniebliskowschodniezcałąpewnościąmająjedyniedirhamy.
***
Wniniejszejpublikacjidlaterminówpochodzącychzjęzykaarabskiegozastosowanotranskrypcję
uproszczonąpolską[1]zewzględunato,żejestonaprzeznaczonatakżedlaczytelnikówniebędącycharabistami,
aleprzypierwszymwystąpieniudanegoterminuwtekściepodanazostaładlajasnościwnawiasiepisownia
zgodnazestandardemnaukowymISO.Nazewnictwogeograficzneujednoliconezostałonapodstawie
wytycznychKomisjiStandaryzacjiNazwGeograficznychpozaGranicamiRP.
AgataS.Nalborczyk
MustafaSwitat
JanTyszkiewicz
