Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
MAREKNOWAK
Gdynadejdzieostatnia,siódmaepokadziejów,wtedyzapanuje
wieczneszczęścieinastanieNowaJerozolima.Wszystkieduchyzostaną
ostateczniezbawione,złounicestwione,aziemiastaniesięniebem20.Jak
widać,Towiańskibyłgłosicielemapokatastazy.Ostateczniedziejecałej
rzeczywistościmajądoprowadzićwsiódmejepocedozłączeniazBogiem
wszystkichduchów,dometafizycznejuniizNim.Matobyć,jaknapisał
Pigoń,fiostatecznerozradowaniewszystkiegowPanu,zespolenieświata
zBogiem,reintegracjazistotąBożą”21.
WysłannikiempierwszejepokibyłJezusChrystus.JednakpoJego
odejściunastąpiłowielkiesprzeniewierzeniesięistociechrześcijaństwa,
polegającenacałkowitejdominacjiaspektówracjonalnychkosztemupad-
kuideiprzeżywaniawspólnotyzBogiemwduchużarliwegouczucia
22
.
WysłannikiemdrugiejepokistałsięAndrzejTowiański,którypodjąłmi-
sjęzapoczątkowanąprzezszczególnegoduchawcielonegowNapoleona.
Jednązcechdrugiejepokimabyćprzeniknięcieefektówprzemianydu-
chowejdoobszarupolityczno-społecznego.Osiągnięciadrugiejepokisy-
gnowanenazwiskiemBonapartegozczasemrównieżzostałyczęściowoza-
przepaszczone,podobniejaktosięstałopodczaspierwszejepoki.Jednak
zgodniezprawidłowościąokreślonąprzezPigoniamianemfiliniizęba-
tej”wmomenciezakończeniadanejepokiświatznajdujesię,niezależnie
odkryzysówiupadków,nawyższympoziomieniżwmomenciejejrozpo-
częcia.Spadekdoskonałościjestzawszemniejszyniżjejuprzedniprzyrost.
ZdaniemPigonia,MistrzAndrzejwnauczaniumiałtendencjędo
umniejszaniaczyteżwręczukrywaniaezoterycznegowymiaruswojej
doktrynyzamiasttegowolałraczejakcentowaćetycznyaspektukazy-
wanejprzezsiebienauki.Badaczzastanawiałsięnadtym,cobyłoprzy-
czynątakiegostanurzeczy,iwysunąłdwiehipotezy,nieopowiadającsię
wyraźniezażadnąznich.Wedługpierwszej,systemTowiańskiegomiał
byćrodzajemdoktrynytajemnejprzekazywanejjedyniebardziejza-
awansowanymduchowouczniomitowyłączniepodczasprywatnychroz-
mów.Wedługdrugiejhipotezy,Mickiewicz,którystałsięmediumprawd
objawionychprzezMistrza,nieprzekazywałichwpełni,ograniczając
np.wyjawianieezoterycznychwątkównauczania.Byłotospowodowane
tym,żewspomnianaproblematykaniebudziłajegozainteresowania23.
ZniecoinnejstronypatrzynatenproblemGrażynaKrólikiewicz
jejzdaniemnależyraczejmówićoewolucjipodejściaautoraBiesiadydo
20
F.Manthey,Polscymyśliciele…,dz.cyt.,s.5;S.Pigoń,ZepokiMickiewicza...,dz.cyt.,s.274.
21S.Pigoń,Wstęp,w:A.Mickiewicz,Dzieławszystkie,dz.cyt.,t.11,s.16.
22Tenże,ZepokiMickiewicza...,dz.cyt.,s.271.
23Tamże,s.245;S.Pigoń,Wstęp,w:A.Mickiewicz,Dzieławszystkie,dz.cyt.,t.11,s.14.