Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
56
Rozdział1.Paradygmatyprawaautorskiego
Cowięcej,zasadatakaniewynikaanizsamejregulacjiprawawłasności
wKodeksiecywilnym,aniteżzinnychregulacjiprawnych77.Coistotne
wkontekściedalszychrozważań,takistatusprzepisówwyznaczających
odstronynegatywnejprzebieggranicprawawłasnościprzekładasięprzy
tymnabrakmożliwościzastosowaniawobecnichdyrektywywykład-
niexceptionesnonsuntextendendae78.Przepisytemająbowiemstatus
równorzędnyzregulacjągranicprawawłasnościodstronypozytywnej.
Przedprzeniesieniemrozważańnagruntprawaautorskiegouwzględnić
należyjeszczedwiecechycharakteryzująceprzyjętywKodeksiecywil-
nymsposóbregulacjigranicprawawłasności.Popierwsze,przebiegtych
granicwyznaczonyjestdwiemakategoriamiinteresów,tojestzjednej
stronysferąprywatnychinteresówosóbtrzecichwobecwłaściciela,po
drugiezaśsferąinteresuspołecznego.Przejawytychdwóchkategorii
interesówuznanezostałyzatemprzezprawodawcęzabardziejdoniosłe
odinteresuwłaściciela79.Podrugie,istotnymczynnikiemkształtującym
treśćprawawłasnościjestzastosowaniewzakresieokreśleniaprzebie-
gujegogranicklauzulgeneralnych(zasadywspółżyciaspołecznego,
społeczno-gospodarczeprzeznaczenieprawa).Wprzeciwieństwiedo
przepisówprawasięgnięciedotegotypuklauzulpozwaladostosować
przebieggranicprawawłasnościprzyuwzględnieniuobowiązujących
wdanymmomencieuwarunkowańzewnętrznych.Treśćprawawłas-
nościniejesttymsamymstatyczna,leczcechujesięelastycznością,
dynamizmem80,cowzałożeniupozwalazapobiecsytuacjom,wktó-
rychprawowłasnościstałobywsprzecznościzwartościamiwdanym
czasiespołecznieuznawanymizabardziejpożądaneniżrealizacjain-
77
T.Dybowski,Ochrona...,s.58;A.Stelmachowski[w:]SystemPrawaPrywatnego,
t.3,Praworzeczowe,red.T.Dybowski,Warszawa2007,s.243-244.
78
T.Dybowski,Ochrona...,s.58.
79
A.Stelmachowskistwierdzawtymkontekście,żeustawoweograniczeniaprawa
własnościmogąbyćograniczeniamiprywatnoprawnymialbopublicznoprawnymi.
Wskazujeprzytym,żetadrugakategoriajestwynikiemuznaniaprzezprawodawcę,że
wokreślonymzakresieinteresspołecznymawyższośćnadindywidualnyminteresem
właściciela(A.Stelmachowski[w:]System...,t.3,red.T.Dybowski,s.240).Stanowisko
touznaćnależywjegodrugiejczęścizazbytkategoryczne.Ochronyinteresuspołecz-
negonienależywiązaćjedyniezregulacjamiprawapublicznego,taksamojakpodstaw
ochronyinteresuprywatnegonienależyposzukiwaćwyłączniewprawieprywatnym.
80
T.Dybowski,Ochrona...,s.69;K.Zaradkiewicz,Instytucjonalizacja...,s.308,432.
