Teatr w działaniu – od aktora do człowieka

Małgorzata Pietrzak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7798-800-8

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

208

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Pietrzak, Małgorzata. Teatr w działaniu – od aktora do człowieka. Red. . Warszawa: BEL Studio, 2023, 208 s. ISBN 978-83-7798-800-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Pietrzak, M.

T1 Teatr w działaniu – od aktora do człowieka

PB BEL Studio

PP Warszawa

YR 2023

SN 978-83-7798-800-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 288419, author = "Pietrzak, Małgorzata", editor = "", title = "Teatr w działaniu – od aktora do człowieka", publisher = "BEL Studio", year = "2023", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7798-800-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Pietrzak, Małgorzata

ED -

TI - Teatr w działaniu – od aktora do człowieka

PB - BEL Studio

CY - Warszawa

PY - 2023

SN - 978-83-7798-800-8

ER -

Netografia (standard APA):

Pietrzak, Małgorzata. Teatr w działaniu – od aktora do człowieka [baza danych online] Warszawa: BEL Studio, 2023 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/teatr-w-dzialaniu--od-aktora-do-czlowieka-malgorzata-pietrzak-288419.

Publikacja „Teatr w działaniu ‒ od aktora do człowieka. Kultura ‒ Interpretacje ‒ Praktyka” pomyślana jako poradnik metodyczny, przeznaczona jest dla pedagogów teatru, animatorów kultury, polonistów, wychowawców, bibl...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7798-800-8

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

208

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od Autorki 9
Rozdział I. Rola kultury i sztuki w kształtowaniu współczesnego oblicza świata 11
1.1. Albert Camus Człowiek zbuntowany (1951 r.) 18
1.2. Josif Brodski Przemówienie noblowskie (1987 r.) 20
1.3. Günter Grass „Ciąg dalszy nastąpi…” (Wykład noblowski, 1999 r.) 21
1.4. Krzysztof Warlikowski Przemówienie wygłoszone 5 grudnia 2018 r. w Parlamencie Europejskim z okazji wręczenia Prix du livre européen 23
1.5. Simon McBurney Orędzie na Międzynarodowy Dzień Teatru 2018 (Europa) 25
1.6. Ram Gopal Bajaj Orędzie na Międzynarodowy Dzień Teatru 2018 (Azja Pacyficzna) 27
1.7. Jan Peszek Koniec świata naprawdę już nastąpił 28
1.8. Marek Fiedor Performatywny przełom 29
1.9. Maria Szyszkowska Zagadnienie wartości w jednoczącej się Europie 32
1.10. Katarzyna Młynek Rozmowy o kulturze 33
Rozdział II. Działania teatralne jako forma edukacji literackiej i artystycznej 35
2.1. Edukacja kulturalna a modele pracy z dorosłymi 39
2.1.1. Edukacja kulturalna a instytucje kultury 40
2.2. Rola i zadania edukatora 42
2.3. Praca z pamięcią 44
2.4. Formy pracy z użytkownikami instytucji kultury 45
2.5. Metody pracy z użytkownikami instytucji kultury 46
2.5.1. Zadania 49
2.5.2. Zalecane lektury 50
2.6. Rola i zadania animatora kultury 51
2.6.1. Teatr w pracy animatora kultury 52
2.6.2. Zadania 53
2.6.3. Zalecane lektury 54
2.7. Edukacja teatralna w dwudziestoleciu międzywojennym 55
2.7.1. Formy teatralne realizowane w zespołach amatorskich, w pracy zespołów świetlicowych, w bibliotekach 59
2.7.1.1. Gry dramatyzowane 59
2.7.1.2. Zabawa kostiumowa 60
2.7.1.3. Inscenizacja wyrazów, szarad i przysłów 60
2.7.1.4. Gra w bibliotekę 61
2.7.1.5. Sądy inscenizowane 62
2.7.1.6. Żywa gazeta 64
2.7.1.7. Sztuki z głowy 64
2.7.1.10. Inscenizowanie gotowych tekstów literackich 65
2.7.1.8. Inscenizacje obrzędów ludowych 65
2.7.1.9. Pochód 65
2.7.1.11. Teatr amatorski w propagowaniu kultury żywego słowa 67
2.8. Współczesne zadania edukacji teatralnej 68
2.8.1. Rodzina w teatrze 71
2.8.2. Lektury na scenach dużych i małych 75
2.8.3. Teatr poza teatrem 76
2.8.4. Sztuki widowiskowe 79
2.9. Specyfika scenariusza teatralnego 84
2.9.1. Zadania 85
2.10. Bibliotekarz jako partner twórczego nauczyciela 87
2.9.2. Zalecane lektury 87
2.10.1. Zadania 90
2.10.2. Zalecane lektury 92
2.11. Rola i zadania pedagoga teatru 93
2.12. Realizacja tekstu artystycznego a kultura regionalna 94
2.12.1. Zadania 97
2.12.2. Zalecane lektury 98
Rozdział III. Teatr jako narzędzie edukacji międzykulturowej 101
3.1. Czego się Jaś nie nauczy…, czyli edukacja międzykulturowa 101
3.2. Działanie teatrem – Dlaczego? 104
3.2.1.Teatr zaangażowany społecznie 106
3.2.1.1. Zasady wspólnego działania 107
3.2.2. Do niego, do innych 108
3.2.1.2. Budowanie relacji 108
3.2.2.1. Zespół Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach 109
3.2.2.2. Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 w Bytomiu 110
3.2.2.3. Stowarzyszenie Ekologiczne „Dla Ziemi” i Stowarzyszenie „Homo Faber” 110
3.2.2.4. Lubelska grupa Amnesty International 111
3.2.2.5. Dzieci uczą się nie tylko śpiewać 112
3.2.2.6. Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej WIDOK 112
3.2.2.7. Ośrodek dla Cudzoziemców w Bezwoli 113
3.2.2.8. Stowarzyszenie „Dla Ziemi” 113
3.2.2.9. Konkursy recytatorskie 114
3.3. Rozmowy o tolerancji. Propozycja projektu edukacyjnego 116
3.3.1. Cele projektu 116
3.3.2. Realizacja projektu 116
3.3.3. Projekt w przestrzeni społecznej 116
Rozdział IV. Rola instytucji kultury w edukacji teatralnej, społecznej, obywatelskiej 119
4.1. Instytucje kultury a kompetencje międzykulturowe 120
4.1.1. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin 121
4.1.2. Teatr Biuro Podróży 121
4.1.3. Strefa WolnoSłowa – Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie 122
4.1.4. „The City Ghettos of Today” 123
4.1.5. Różne miejsca, różne możliwości 125
4.2. Różnorodność form teatralnych w pracy z dziećmi i młodzieżą 127
4.2.1. O dostęp do edukacji i kultury 128
4.2.2. Edukacja dorosłych 129
4.2.3. Teatr a edukacja dzieci i młodzieży 131
Rozdział V. Aktor w działaniu 139
5.1. Aktorstwo wczoraj i dziś 140
5.1.1. Kontakt z ludźmi – Jerzy Trela 142
5.1.2. Wspólne tworzenie – Marcin Brzozowski 143
5.1.3. Dotrzeć do prawdy – Matylda Paszczenko 144
5.1.4. Prawda jest najważniejsza – Michalina Łabacz 145
5.1.5. Ukształtować świadomego człowieka – Krzysztof Majchrzak 145
5.1.6. Coś ważnego kreować – Grzegorz Jarzyna 147
5.2. Popularyzacja wielkiej klasyki 148
5.2.1. Słowo jako proces myślenia – Norwid, reż. A. Hanuszkiewicz 148
5.2.2. Fascynacje – Sztukmistrz. Norwid o Polsce, reż. A. Obidniak 152
5.2.3. Monodram, czyli wyprawa w głąb słowa 153
5.2.4. Zrozumieć materię słowa 154
5.3. Poszukiwania nowych możliwości wypowiedzi artystycznej 156
5.3.1. Aktor-człowiek wg Jerzego Grotowskiego 156
5.3.2. Aktorstwo jako kreacja zbiorowa 157
5.3.3. Aktor we współczesnym procesie komunikacji z widzem 158
Rozdział VI. Rola aktora teatru narodowego we współczesnej kulturze i społeczeństwie (w badaniach własnych) 163
6.1. Badania ankietowe 163
6.1.1. Rola, funkcje i repertuar teatru narodowego 164
6.1.2. Zainteresowanie teatrem 165
6.1.3. Motywacje, istota i etyka zawodu aktora 166
6.1.4. Rola aktora w kulturze i społeczeństwie 169
6.1.5. Dlaczego Hamlet? 170
6.1.6. Dramat a środki artystycznej ekspresji 171
6.1.7. Rola reżysera w kulturze i społeczeństwie 172
6.1.8. Problemy adaptacji i interpretacji dramatu 172
6.1.9. Rola aktora i teatru w kulturze i społeczeństwie XXI wieku 175
6.1.10. Wnioski 176
Rozdział VII. Wybór tekstów wraz z ćwiczeniami 177
7.1. Cyprian Kamil Norwid Rzecz o wolności słowa 177
7.2. Stanisław Wyspiański Hamlet 178
7.1.1. Ćwiczenia 178
7.3. Bogdan Ostromęcki Oczekiwanie 179
7.2.1. Ćwiczenia 179
7.3.1. Ćwiczenia 180
7.4. Małgorzata Pietrzak Podarunek 181
7.4.1. Ćwiczenia 181
7.5. Jerzy Hordyński [Umarł poeta, został po nim głos] 182
7.6. Małgorzata Pietrzak Słowo Norwida 183
7.5.1. Ćwiczenia 183
7.7. Bogusław Kogut O skrzypcach 184
7.6.1. Ćwiczenia 184
7.8. Tadeusz Szaja Nad fortepianem 185
7.7.1. Ćwiczenia 185
7.8.1. Ćwiczenia 186
7.9. Jerzy Hordyński Solski 187
7.10. Karol Szpalski Nadwrażliwość 188
7.9.1. Ćwiczenia 188
7.10.1. Ćwiczenia 189
7.11. Jan Bolesław Ożóg Charlie Chaplin 190
7.11.1. Ćwiczenia 190
7.12. Witold Zechenter Głos z widowni 191
7.12.1. Ćwiczenia 192
7.13. Andrzej Bursa Aktor prowincjonalny 193
7.14. Małgorzata Hillar Taniec hinduski Kumari A. Sanada 194
7.13.1. Ćwiczenia 194
7.14.1. Ćwiczenia 195
Zakończenie 196
Bibliografia 197

Rolakulturyisztukiwkształtowaniuwspółczesnegoobliczaświata

Twórczośćartystycznacharakteryzujesięjednaktym,żeniedajesięłatwotłoczyć

schematom.Artyścizwyklewyprzedzająswojąepokęitoczasemowielelat.Dzieła,któ-

retworzą,prowokują,częstokroćszokują,godząwprzyzwyczajenia.Artystawyrażając

swojeprzeżycia,dającupustżywionymuczuciom,chcejednakzdobyćuznaniespołe-

czeństwa,przekonaćdoprezentowanejwizji,czasemnarzucićswójodbiórrzeczywisto-

ści.Poetaipowieściopisarzmożeprzezlatapisaćdoprzysłowiowejnszuﬂady”

,niemając

widokównapublikacjęswoichdzieł-chociażdzisiaj,wdobieinternetu,możliweoka-

załosięudostępnienietakichutworówwformieelektronicznej.Rzeźbiarz,malarz,twór-

caﬁlmowy,pożądająpubliczności,wekshibicjonistycznysposóbobnażająswojeuczucia,

zwewnętrznymmasochizmemspodziewającsiębiczakrytyki-liczącjednak,żejegodu-

chowecierpienieniebędziedaremne,żeprzekonadoswoichwizjiartystycznych4.

Wielubadaczy,działaczy,obserwatorówkulturyjestzdania,iżwspółczesnaedu-

kacjakulturowapowinnazostaćpotraktowanajakowyzwaniesystemowe,któ-

repozwolizrekonstruowaćprzerwanerelacjesektorówedukacjiikultury,anade

wszystkopomożewzmacniaćsprawczośćipodmiotowośćwpokoleniuosóbdora-

stających.Będzierównieżbodźcemdowypracowaniaunichnowychkompetencji

społecznychikulturowych,wzmocnikoniecznyrozwójkompetencjiobywatelskich,

zaangażowania,nauczyodpowiedzialnościzaswojenajbliższeotoczenie,aleconaj-

ważniejszedlaglobalnejperspektywy,nauczyposzanowaniaróżnorodności,tole-

rancjiiakceptacjidlaróżnic.

Postulujesięrozważenietakichdziałańjak:

Stworzenieprzezpaństwoszerokiegoprogramudziałańzwiązanegoze

szkolnąipozaszkolnąedukacjąkulturalną,wtymuruchomienieiwspiera-

nieprogramówzachęcającychdowiększegouczestnictwawkulturze.

II.Stworzeniemechanizmówułatwianiaobcowaniazesztukądlatychodbior-

ców,dlaktórychkulturamożebyćniedostępnazewzględówﬁnansowych

(np.zwolnieniezopłatczykartyrabatowe).

III.Dokonaniezmianwedukacjiartystycznejpolegającychnawłączeniudo

ichprogramówprzedmiotówrozwijającychpostawyprzedsiębiorczeoraz

umożliwiającychzdobycieniezbędnejwiedzyiumiejętnościpraktycznych

związanychzzarządzaniemirozwojemkarieryartystycznej5.

Obowiązkiempaństwapolskiegojestnietylkowspieranieuczestnictwawładzsa-

morządowychwkulturze,aleprzedewszystkimzapewnieniemieszkańcommożli-

wościdostępudousługkulturalnych.Todziękinimnietylkorozwijająsiętalenty

poszczególnychosób,środowiskispołeczności,alepowstająkonkretnedziełaina-

rzędziakrytycznegoodbioru,awieluodbiorcomgwarantujesięścieżkiaktywnego

donichdostępu.Abyrozmaitetekstykultury(muzyczne,plastyczne,dramatyczne,

J.Sobczak,Wolnośćekspresjiartystycznej.Regulacjeeuropejskiearozwiązaniapolskiegosystemu

prawnego,nCzasopismoPrawno-Historyczne”

,z.2/2016,t.LXVIII,s.238.

Raportkultura.Pierwszadozamknięcia,ostatniadootwarcia.KulturawczasiepandemiiCo-

vid-19,red.A.Fandrejewska-Tomczyk,Wyd.FundacjiGospodarkiiAdministracjiPublicznej,Kraków

2020,s.67.

Brak wyników

Teatr w działaniu – od aktora do człowieka

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra