Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Robieniemiejsca–pożytkizbrzydkichuczuć
19
zazdrośćwykluczaszczęście–niezewzględunaistnienienierównościspo-
łecznych,tylkodlatego,żewogólejestodczuwana.SaraAhmedwksiążce
TePromiseofHappinessbadazasadyfunkcjonowaniaszczęściaiuznawania
podmiotówzaszczęśliwe.Niniejszytomzamykamyczęściązatytułowaną
Noweotwarcie,zawierającątłumaczeniewstępudoksiążkiAhmed,którejca-
łośćuznajemyzaniezwykleinspirującąiważnądlalekturyTeatrubrzydkich
uczuć.Badaczkapokazuje,żeszczęściejestznormatywizowanymprojektem
życiowym,dostępnymtylkoniektórym,zdyscyplinowanympodmiotom.
Zjednejstronyszczęściewyznaczaokreślonescenariusze,celeiobowiązki,
którepowinnosięrealizować.Zdrugiejstronypowoduje,żerzeczywistość
urządzonajesttylkodlatych,którzychcąimogąsprostaćwyzwaniuzdobycia
szczęścia.Skoroszczęściejestdrogąinagrodązapodążanienią,tobrzydkie
uczuciasąjednocześnieproduktemubocznympowstałymwzderzeniupod-
miotównienormatywnychinieuprzywilejowanychzrzeczywistościąprojek-
towanąprzezszczęścieorazprzeszkodądojegoosiągnięcia.Ztegopowodu
brzydkieuczuciasąpodwójnemarginalizowaneiuznawanezaniepożądane,
niewygodneorazszkodliwezarównodlapodmiotu,któryjeodczuwa,jak
ijegośrodowiska.Ahmedopisujetrzyfigurypodmiotoweprzeciwstawia-
jącesiępowszechnemuformatowiszczęścia:feministkapsuj-zabawa(femi-
nistkilljoy),melancholijnymigrant(melancholicmigrant)oraznieszczęśliwa
osobaqueerowa(unhappyqueer).Zaichpomocąpokazuje,żeprojektowany
przezspołeczeństwoniedostatekszczęścia,naktóryrzekomocierpiąokreś-
lonejednostki,jestzwiązanynietylezichtożsamością,ilezichniezgodąna
podążaniezanormatywnymiscenariuszamiszczęścia.Badaczkapokazujena
przykład,żeosobahomoseksualna,którarealizujeheteronormatywnymo-
delzwiązku(monogamiczny,zpotomstwem–boAhmedpiszeorzeczywi-
stościdającejprawozawieraniamałżeństwhomoseksulanychzmożliwością
adopcjidzieci),możezostaćuznanazaszczęśliwą14.Tenkonceptszczęścia,
opróczdyscyplinowaniapodmiotów,matakżemocichklasyfikacji–ci,któ-
rzyrealizująnormatywnescenariuszeszczęścia,dostępujązaszczytuspołecz-
nejakceptacjiipodziwu.Jednocześniewizja,żenieodpowiedniiniezdyscy-
plinowanypodmiotmógłbymimowszystkouznaćsięzaszczęśliwy(według
swoichwłasnychkryteriów),wzbudzalękiwrogość.Autorzyiautorkitekstów
zamieszczonychwnaszejksiążcewskazująnaemancypacyjnywymiarbrzyd-
kichuczućnaróżnychobszarach–wramieprzedstawieniowej,wrecepcji,
wkształtowaniurelacjiwewnątrzinstytucjiorazkoncepcjisztuki.Patrzącna
artykułyzamieszczonewTeatrzebrzydkichuczućzperspektywykoncepcji
Ahmed,możnastwierdzić,żeujawnionewnichwstydliweafektyrozbijają
14Por.analizaSaryAhmedtrzeciejczęścifilmuGdybyścianymogłymówićdwawrozdziale
trzecimjejksiążkizatytułowanymUnhappyqueers,S.Ahmed,TePromiseofHappiness,Dur-
ham2010,s.112–114.
