Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MałgorzataRószkiewicz
miaruwpodgrupachobjętychbadaniemitymsamymniespełnieniawarunkunie-
zmienniczościzasadpomiaru[Saris,Gallhofer2007;Sagan2004].
Problemniemerytorycznegoźródłazmiennościwynikówempirycznychdoty-
czydwóchkwestii.Popierwsze,zmiennośćniemerytorycznamawieleform
iprzyczyn.Jestnaogółpowodowanatakimiczynnikami,jaknp.:przyjęteaprio-
ryczniewariantyodpowiedzi,niezrozumieniepytań,przyjętaformajęzykowa
(szczególniejeślijestwynikiemtłumaczenia,coczęstomamiejscewmiędzynaro-
dowychprojektachbadawczych,np.ESS),zasadykodowaniaodpowiedzi,różny
standardpracyagencjibadawczych,pozycjepomijanewodpowiedziachiodmowy
odpowiedzi,atakżefałszowaniedanych.Podrugie,wpraktycezmiennośćnieme-
rytorycznajestpowiązanazezmiennościąmerytorycznairozdzielenieichniejest
łatwe.Motywyudziałuwbadaniuiudzielaniaodpowiedzinaposzczególnepytania
bowiemdlajednychrespondentówważniejszeniżdlainnych,np.istniejeskłon-
nośćdowybieranianeutralnychkategoriiodpowiedzi,byukryćbrakwiedzylub
orientacjiwtemacielubbynieodmawiaćwprostodpowiedzinakłopotliwepyta-
nie,atopowoduje,żeniemożnatakichrespondentówodróżnićodtych,którzy
wskazalidanąodpowiedźzewzględówmerytorycznych.Stądzmiennośćniemery-
torycznajestpowiązanazniektórymicechamirespondentów.Zdiagnozowanie
występowaniaefektuprocesubadawczegoiuwzględnieniegowprowadzonejana-
liziejestzatemkluczowedlapoprawnegointerpretowaniauzyskiwanychwyników.
Zasadywypracowaneprzezmetaanalizęstwarzająmożliwośćuwzględnieniatego
efektuwwyznaczeniuostatecznegorozwiązania.
Celemartykułujestzdiagnozowanie,nailezaproponowanywbadaniuDiagno-
zaSpołecznazestaw20wskaźnikówdobrostanupsychicznego[DiagnozaSpołecz-
na2009,s.153]możebyćpodstawąoperacjonalizacjikonstruktuopisującegoza-
dowoleniezżyciawedługtzw.cebulowejteoriiszczęścia[Czpiński2001].Wery-
fikacjipoddanohipotezę,żeproponowanyzestawwskaźnikówstanowipodstawę
konstrukcjiniezmienniczejzasadypomiaruzadowoleniazżyciazewzględuna
statusspołeczny,zaktóregowyznacznikprzyjętopoziomwykształcenia,awprzy-
padkujejfalsyfikacjipodjętopróbęwyznaczeniaostatecznegorozwiązania,wyko-
rzystującmodelmetaanalizyzefektamilosowymi.
2.Metoda
Wliteraturzetematuwyróżniasiętrzypodstawowetypyniezmienniczościzasad
pomiaru,tj.niezmienniczośćstrukturalną(configuralinvariance),niezmienniczość
zasadpomiaru(metricinvariance)orazniezmienniczośćpoziomupomiaru(scalar
invaraince)[Davidov2008].Niezmienniczośćstrukturalnaoznacza,żestruktura
modelupomiarowego,ujętawzestawieproponowanychrównańmodeluczynni-
kowego,nieulegazmiennościmiędzygrupowej.Tesamewskaźnikipowiązane
ztymisamymiczynnikamiwkażdymmodelubudowanymdlawyodrębnionych