Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Latem1914rokuEuropabyławzdecydowanejwiększościmonarchiczna-
z22niepodległychpaństw19byłokrólestwami,księstwamialbowielkimi
księstwami.Pozostałepaństwatorepubliki:Francja(od1870r.),Portugalia
(od1910r.)iKonfederacjaSzwajcarska.Dowojnyprzyłączyłosię11państw,
osiemuczestniczyłowniejwbrewwłasnejwoli,ponieważneutralnośćnie-
którychmonarchii,np.BelgiiczyLuksemburga,niepozwoliłaimuniknąć
inwazjianiteżstawiaćskutecznegooporualbostanąćpostroniealiantów.
Francjabyłajedynąrepublikązaangażowanąwwojnęodpoczątku.Portugalia
przystąpiładowojnydopierowiosną1916roku.Szwajcariazachowałaswoją
tradycyjnąneutralność(cieszysięniąod1815r.).Byłatobezwątpieniawojna
monarchów.
WielkaWojna,botaknazywanoIwojnęświatową,trwałaod28lipca1914
do11listopada1918roku.ToczyłasiępomiędzypaństwamiTrójporozumie-
nia(ententy),tj.WielkąBrytanią,Francją,Rosją,Serbią,Czarnogórą,Belgią,
Japonią,Włochami(od1915r.),PortugaliąiRumunią(od1916r.)orazSta-
namiZjednoczonymiAmerykiiGrecją(od1917r.)apaństwamiTrójprzy-
mierza(centralnymi),tj.Austro-WęgramiiNiemcami,wspieranymiprzez
ImperiumOsmańskieorazBułgarię(od1915r.).
ByłtonajwiększykonfliktzbrojnywEuropieodwojennapoleońskich.
Wojnazakończyłasięklęskąpaństwcentralnych,rozpademmocarstwŚwię-
tegoPrzymierzaorazpowstaniemwEuropieŚrodkowejiPołudniowejlicz-
nychpaństwnarodowych.Byłateżjednązgłównychprzyczynrewolucjilu-
towejirewolucjipaździernikowejwRosji.PodczasIwojnyświatowejpoległo
lubzmarłoponad8,5mlnżołnierzy,rannychzostałoponad21mln,ablisko
5mlnuznanozazaginionych.Mimoogromustratiwstrząsuwywołanego
nimiwojnatanierozwiązaławiększościkonfliktówi21latpóźniejwybu-
chłaIIwojnaświatowa.WielkaWojnabyłazderzeniemXX-wiecznejtechniki
zXIX-wiecznąstrategiąitaktyką.Możnaprzyjąć,żejejwybuchwyznaczył
7
